Sterns en Hooge Platen
Reizen langs
de waterkant
7
16
23 april 2015 organiseerde Stichting Duurzaam Groede in de Grote Kerk een
avond over Sterns waarin Maarten Loonen (Rijksuniversiteit Groningen) onder
zoeksresultaten presenteerde over veranderende trekroutes van de Noordse
stern en René Beijersbergen (Het Zeeuwse Landschap) vertelde over de Grote
stern die op de Hooge Platen bivakkeert. Ook de Dwergstern broedt hier en een
publicatie over deze soort is aanstaande, waarover meer in bijgaand artikel.
Kennismaking met de streek
Rene Beijersbergen (1952) kijkt al naar
vogels sinds z'n Haagse tienertijd. Nadien
studeerde hij biologie in Utrecht en in de
studie ging zijn aandacht uit naar estuariene
ecologie met als hoofdonderwerp de vocale
communicatie van de Dwergstern.
Dat leer je niet uit alleen een boekje en het
vergt terreinbezoeken die in eerste instantie
leidden tot kennismaking met De Hompel
voet in De Grevelingen waar hij in 1973 als
vogelwachter optrad. Interessanter in die
tijd was natuurlijk Zeeland dat in de ban van
de Deltawerken was en zo werd het vizier
gericht op de Westerschelde: het enige
estuarium dat niet met een dam van de zee
zou worden afgesloten.
In 1974 vond de eerste kennismaking met
de Hooge Platen plaats. Bovendien was het
een kennismaking met de meest bedreigde
zeevogel van Europa: de Dwergstern. In
1978 kon hij nog een andere rol spelen toen
de Hooge Platen in beheer kwamen bij Stich
ting Het Zeeuwse Landschap.
6 jaar fungeerde hij als vrijwilliger, vanaf
1984 als vaste medewerker en in 1985 begon
hij met het doen van waarnemingen vanuit
een schuilhut. De betrokkenheid met het wel
en wee van deze zeevogel is sindsdien alleen
maar toegenomen.
Enkele jaren geleden, na 40 jaar gegevens
opgetekend te hebben, werd het tijd deze
dataverzameling uit te werken en te presen
teren in het nu voorliggende boekwerk.
De Dwergstern
De Dwergstern (Sterna albifrons) is de klein
ste sternsoort. De kleine zeevogel met de
grijze vleugels, zwarte pet, wit voorhoofd en
een gele snavel bewoont de kusten van alle
continenten en in Europa van het noorden
van Zweden tot aan de Middellandse Zee.
In Nederland broedt de Dwergstern op stille
zandstranden op onze Waddeneilanden en
in de Zeeuwse Delta, met name de Hooge
Platen in de monding van de Westerschelde.
Ze voeden zich in hoofdzaak met kleine vis.
De soort is gevoelig voor verstoring en door
afname van het leefgebied heeft deze soort
het overal moeilijk. De Dwergstern staat in
de meeste Europese landen op de Rode lijst.
Over het vogelleven op de Hooge Platen is al
veel gepubliceerd, maar het is voor de eerste
maal dat een publicatie zo uitgebreid op de
Dwergstern ingaat.
Westerschelde
De Westerschelde is door het menselijk
handelen van de laatste decennia een voort
durend veranderend ecosysteem geworden
met gevolgen voor de opgroeikansen van
kleine vis en de stabiliteit van de broedstran-
den. Al deze veranderingen en verstoringen
beïnvloeden het leven van de Dwergstern,
welke soort al sinds 1972 een vaste kolonie
vormt op de Hooge Platen.
Sinds de eeuwwisseling is er op de Hooge
Platen een afname van alle sternstoorten ge
constateerd en de auteur probeert te achter
halen welke factoren hier een rol spelen. Aan
bod komen nesttellingen, het broedsucces,
de voedselecologie en de migratie, maar ook
de veranderingen van de broedvogelsamen-
stelling als gevolg van de veranderingen in
de landschappelijke ontwikkeling ter plekke
en de veranderingen van het voedselgebied
de Westerschelde.
Ter ondersteuning van het onderzoek op de
Hooge Platen zijn ook in Engeland, Frankrijk
en het Waddengebied vergelijkende waar
nemingen verricht aan de voedselbeschik-
baarheid. Dit onderzoek werd beschreven in
een artikel in de vorige uitgave van dit blad.
Naast het duiden van onderzoeksresultaten
doet de auteur ook een aantal voorstel
len om aan de dalende trend het hoofd te
bieden.
Hoe te verkrijgen?
De studie wordt eind februari verwacht en
voor leden van 't Duumpje is de afhaalprijs
11,90. Bij toezending moet u rekening hou
den met verpakkings- en portokosten die
±€4,40 belopen.
Tijdens de Algemene Ledenvergadering zijn
exemplaren aanwezig die u kunt aanschaf
fen tegen contante betaling.
Mocht u dan niet in de gelegenheid zijn
uw exemplaar te bemachtigen, is het aan
te bevelen de auteur te mailen. Hij is op
vakantie tot 27 maart en zal nadien met u
een nadere afspraak maken om het boek op
te halen. Zijn email-adres luidt: renegroede@
zeelandnet.nl
René Beijersbergen
9 78946 010177
