Watercrassula,
een schattig monster
ft
De term 'invasieve exoten' horen we wel eens, maar waar het nu echt over gaat,
legt Awie de Zwart uit. Hij maakte ook de foto's.
De afgelopen tijd verschijnen er in de media
weer regelmatig berichten over problemen
met invasieve exoten. Dit zijn dieren of
planten die al dan niet opzettelijk in ons
land zijn geïntroduceerd en nu, vanwege
hun woekerende karakter, voor problemen
zorgen. Bekende invasieve exoten zijn
onder meer Reuzenbereklauw en Japanse
duizendknoop en in een eerder artikel is de
Grote waternavel als probleemsoort al eens
de revue gepasseerd. Deze keer richten we
de schijnwerpers op Watercrassula die sinds
zijn korte aanwezigheid (vanaf 1995) in ons
land al voor aardig wat problemen heeft
gezorgd.
Tweede kans
Watercrassula is een klein moerasplantje
dat oorspronkelijk uit Australië komt. Enige
jaren geleden is de soort in Nederland
geïntroduceerd als vijverplant. Al snel bleek
deze het bijzonder goed te doen in ons
vijverklimaat. In korte tijd groeiden vijvers
dicht met Watercrassula en moest worden
ingegrepen om de goudvissen te redden
van een wisse verstikkingsdood. Vele vuil
niszakken met overbodige Watercrassula
werden vervolgens uit de vijver geoogst.
Een deel van de vijvereigenaren voerde
het afval keurig via de groene container af.
Maar niet iedereen kon het aanzien om een
gezonde plant zo bij het grof vuil te zetten.
Deze mensen kozen ervoor om de plant
een tweede kans te geven. Zij brachten de
overtollige plukken naar de dichtstbijzijnde
sloot of drinkput en dat is helaas niet zon
der gevolgen gebleven. Nadat in 1995 de
eerste vondst van Watercrassula in het wild
is geconstateerd, bleef het aantal vondsten
nog lange tijd beperkt, maar sinds 2010 is
het aantal vindplaatsen explosief gestegen
tot inmiddels meer dan 180 kilometerhok-
ken!
Plaggen
Een aantal jaren geleden dook Watercras
sula op in het waterwingebied bij Sint
Jansteen. De plant bleek een groot deel
van de zandige oever en een flink deel van
de waterkolom van een grote waterplas
te hebben gekoloniseerd en zijn honger
leek nog niet gestild. De beheerder van het
gebied voelde aan zijn water dat dit geen
goede zaak was en besloot in te grijpen. In
die zelfde tijd kwamen er ook uit andere
delen van Nederland alarmerende berich
ten over woekerende Watercrassula. Oevers
van heidevennen die in een mum van tijd
overgroeid werden met de plant die korte
metten maakte met zeldzame en kwetsbare
pioniersvegetaties op de schrale oevers.
Veel ervaring met het aanpakken van deze
probleemplant was er op dat moment nog
niet, dus resteerde slechts natte vinger
werk. Men koos ervoor de mat met Water
crassula af te plaggen tot op het kale zand
en het afval op hopen te zetten en af te
dekken met zwart landbouwplastic. Het re
sultaat was op het eerste oog bevredigend.
De oevers waren kaal en ook de waterko
lom leek vrij van de gevreesde plant. Veel
tijd om van dit succes te genieten was er
echter niet. Al snel groeiden uit de schaars
achtergebleven minuscule fragmenten
weer nieuwe planten. Niet gehinderd door
de concurrentie van andere vegetatie kon
Watercrassula zich in een razend tempo
herstellen en de oevers opnieuw bedekken
met een allesverstikkende deken.
Zoete wraak
Uit dit voorbeeld van Sint Jansteen moge
duidelijk zijn hoe lastig het is om de plant
te bestrijden. Inmiddels heeft Watercrassula
West Zeeuws-Vlaanderen bereikt. Onder
meer de lage oevers van de vogeleilanden
in de Sophiapolder zijn veroverd en ook
in diverse voortplantingswateren voor
de Boomkikker in en rond Aardenburg
lijkt de soort de inburgeringscursus met
succes te hebben voltooid. Ook hier staat
de beheerder voor de vraag: wat nu? Een
pasklare oplossing is er nog niet en het is de
vraag of die er ooit komt. Watercrassula lijkt
een voldongen feit; zoete wraak voor het
ooit vanuit Europa ingevoerde konijn dat in
Australië een ware plaag is geworden.
