■SjSÏL - Jm ft
6
HH^Hi
7
Hierna gingen we aan de slag met het plui
zen van uilenballen en konden de kinderen
ontdekken welke muizensoorten door de
uilen gegeten waren. Na het eten van een
kop soep was het tijd om naar echte uilen
te gaan luisteren. Ondertussen was het na
melijk buiten al helemaal donker geworden,
In totaal hebben we 5 steenuilen gehoord
op 3 verschillende locaties: bij Gerrits huis
op 't Eiland, in Aardenburg-centrum en bij
de Elderschans. Terug in het clubhuis heb
ben we als afsluiting naar een filmpje over
uilen gekeken en alle kinderen kregen een
boekje over de steenuil mee naar huis.
9 april - Cletemspolder-10 deelnemers
We begonnen deze ochtend al om 9.00 uur,
speciaal om de vroege vogels te horen flui
ten. Sabine had er een foto-speurtocht van
gemaakt en het werd nog extra spannend
door de touwbrug en het trekvlot. Via het
strand, waar in deze tijd van het jaar weer
andere waarnemingen gedaan werden dan
in de zomer, maakten we er een rondje van.
Na afloop moesten natuurlijk de goede ant
woorden en het verdiende aantal punten
opgeteld worden. De winnaars gingen met
het grootste paasei naar huis, maar ook
voor de anderen was er een welverdiende
versnapering.
73 mei - Iguana -15 deelnemers
Iguana is een opvangcentrum voor rep
tielen, amfibieën en geleedpotigen. We
gingen met de veerboot naar Vlissingen,
wat natuurlijk ook al leuk is en verder te
voet naar het Bellamypark waar de gids
ons al stond op te wachten. Hij vertelde
ons tijdens de rondleiding dat in deze zoo
dieren worden opgevangen die in beslag
zijn genomen en ook dat met sommige
dieren wordt verder gekweekt, omdat ze
met uitsterven bedreigd zijn. Vooral de
grote slangen en krokodilachtigen maakten
grote indruk. Een leerzame dag, waarop
de kinderen veel te horen kregen over de
bescherming van dieren die niet uit onze
eigen streek komen.
24 en 25 iuni - Nachtdierenkamp-18 deelne
mers
Dit jaarlijks terugkerend kamp organiseren
we al jarenlang samen met de Stekkertjes
(de jeugdgroep van De Steltkluut). We
kampeerden in 11 tentjes in de boomgaard
van natuurgebied Braakman-Noord. De
bedoeling van dit kamp is om de kinderen
zoveel mogelijk te laten ontdekken en
beleven van het nachtleven, zowel de dieren
als de geluiden, geuren, sterren en stilte.
We hebben vleermuizen gezien en gehoord
met de batdetector. Er werden 16 muizen
gevangen en na determinatie losgelaten: 4
rosse woelmuizen, 11 gewone bosmuizen en
1 huismuis. Verder waren we heel blij met de
lichtval van onze vlinderaars Pieter Simpe
laar en Henk Bondewel. Zij hebben ons de
volgende ochtend de prachtigste exempla
ren nachtvlinders laten zien en er veel over
verteld. De pers kwam nog langs om een
filmpje en een stukje voor de krant te maken.
10 september - Paulinaschor - 8 deelnemers
Tijdens deze activiteit mochten de kinderen
aan den lijve ondervinden hoe glibberig het
slik in de geulen is, want probeer je maar
eens staande te houden bij het doorsteken
van zo'n geul. Ze hebben ook ontdekt hoe
belangrijk de slikken zijn als voedselbron
voor de vogels. Om dit te ervaren mochten
ze aan de slag met een spitvork en soms
zagen ze dan de complete woonbuis van
de zeepier. Maar ook was het leuk om een
homp slik te zeven en dan te zien dat er
tientallen wormpjes en schelpdiertjes in
de zeef achterbleven. Op het schor zagen
we het verschil tussen lamsoor en zeeaster
en de kinderen zagen tientallen krabben
wegkruipen onder de over de rand van de
geul hangende zoutmelde.
4 november - Natuurwerkdag-18 deelnemers
Ook dit jaar waren we te gast bij De Morel-
lenput van familie De Zwart, 's Morgens
gingen de kinderen in 3 groepjes aan de
slag: knotten van 4 knotwilgen, takken
sjouwen en opruimen, verstevigen en aan
vullen van de egelhut van vorig jaar. Tijdens
de middagpauze was er heerlijke soep van
Suzanne de Zwart. Hierna moesten we nog
even het werk van de ochtend afmaken,
waarna we konden beginnen aan het
maken van een hommelpot. De bedoeling
was dat de kinderen hun eigen pot thuis in
de tuin zouden ingraven. Deze aardewerken
pot werd gevuld met wat houtwol en hooi
en afgesloten met een houten stop. De
toegang voor de hommelkoningin was een
stuk stengel van de Japanse Duizendknoop,
gestoken in het uitgeboorde gat.
De dag werd natuurlijk weer afgesloten
met het bakken van stokbrood boven een
houtvuurtje. Besmeerd metgoeie beuter"
en bruine suiker liet ieder het zich goed
smaken.
Plannen voor het nieuwe jaar
We hebben weer 6 spannende activiteiten
bedacht: een insectenhotel timmeren,
we gaan zoeken naar diersporen, er komt
een (f)luisterexcursie in de Cletemspolder,
we organiseren weer een nachtdieren
kamp, naast een excursie in Saeftinghe en
natuurlijk gaan we weer aan de slag op de
natuurwerkdag in november.
Op 3 februari is de eerste bijeenkomst van
2018, volgens traditie een binnenactiviteit.
Met het maken van "een insectenhotel"
gaan we de solitaire bijtjes een handje
helpen, want deze nuttige insecten hebben
het heel erg moeilijk.
Dilia Timmers
Plan ten werkgroep
Het afgelopen jaar stond nog volledig in
het teken van het verzamelen van gegevens
voor de Flora Zeelandica. Behalve de Plan-
tenwerkgroep hebben ook een aantal indi
viduele leden van de werkgroep een groot
aantal magere hokken geïnventariseerd.
Dankzij deze inspanningen kunnen we met
trots zeggen dat West-Zeeuws-Vlaanderen
straks in de atlas prima op de kaart staat.
Het aantal deelnemers tijdens de excursies
betrof dit jaar: 5,3,9,8,12,7,10 en 8.
De eerste excursie vond plaats op 11 mei
aan de Klakbaan. Hoewel een deel van de
avond is doorgebracht in de auto om te
schuilen voor de regen gaf de avond in de
schemer toch nog 94 soorten prijs. Daaron
der één exemplaar Ijzerhard op een dam
naar een akker.
Twee weken later stonden de Biezen op het
programma. Naast enkele typische soorten
van het dekzand zoals Moerasrolklaver
en Brem levert de avond ook nog enkele
tuinafvalsoorten op die de lijst naar 160
soorten tillen.
Op 8 juni bezochten we het grenshok met
de Brandkreekdijk. Het hok is exemplarisch
voor het moderne agrarisch gebied, saai en
nauwelijks nog leuke soorten. We moeten
ons deze avond tevreden stellen met 112
soorten. Het is veelzeggend dat een tiental
exemplaren bloeiende Goudhaver het
hoogtepunt van de avond vormden.
Het hok met de Nolletjesdijk en een stukje
Waterdunen werd op 22 juni bezocht. Deze
lange avond leverde een bijzondere vondst
op. In een pioniersvegetatie vonden we
enkele tientallen bloeiende planten Akker-
dravik. Dat is voor zover bekend de eerste
vondst in West-Zeeuws-Vlaanderen. Verder
troffen we op de oevers van een van de
kreken van Waterdunen zowel Goudknopje
als Slijkgroen aan. De streeplijst stokte bij
138 soorten.
Op 6 juli doorkruisten we tussen de
onweersbuien door de Isabellaweg en om
geving met 127 soorten als eindresultaat.
De bijzonderheden waren Grote bevernel,
Gele morgenster, Klavervreter en Gewone
agrimonie. Het zijn de waardevolle relicten
die refereren aan de tijd, nog niet eens zo
De Visdiefjes maken een mseaenhotel (Dilia Timmers).
De vlinderwerkgroep is op diverse gebied
jes in ons werkgebied aan de slag geweest.
Een gedetailleerd overzicht vindt u elders in
deze uitgave.
Eureaiotuinen
In deze tuinen deden we de determinatie
veelal met zijn drieën, want behalve Henk
was ook Frieda meestal van de partij en
bovendien kwam Soan regelmatig hel
pen. De eerste val stelden we 14 april op,
maar de resultaten waren niet geweldig: in
totaal 6 vlinders verdeeld over 3 soorten.
De meeste vlinders vingen we hier 23 juni:
462 vlinders behorend tot 75 soorten. Dit
seizoen plaatsten we de val hier 21 keer en
we vingen 2.889 vlinders verdeeld over 186
soorten. We hadden slechts 2 maal malheur.
Tweemaal hadden we wat problemen met
de val: 5 augustus hadden schapen hem
omver gelopen en 23 september was er iets
De excursie op 10 augustus had plaats in
de polder ten westen van Eede. Een kleine
populatie Moerasspirea in een verruigd
slootje was het hoogtepunt van de avond.
Het is veelzeggend. We halen met moeite
107 soorten.
Op 24 augustus was de laatste excursie.
Door de vroeg invallende duisternis moes
ten we ons haasten, een vaste traditie op
zo'n laatste bijeenkomst. Toch strepen we
nog voldoende soorten om dit hok, met
de eerder in het jaar al gestreepte soorten,
naar 162 te tillen. Het was onze laatste
bijdrage aan de Flora Zeelandica.
heel lang geleden, dat de bermen nog niet
werden geklepeld maar gehooid.
Op 20 juli bezochten we het Eiland. Dat
leverde 147 soorten op. Dit aantal is deels te
danken aan de weelderige pioniers langs de
weg die het gevolg waren van het ingraven
van een kabel. Onder meer de forse Doorn
appel en Knopherik sierden de berm. Verder
viel er door het overmatig klepelen helaas
weinig eer te behalen in de bermen.
Op 15 augustus was er nog een goed
bezochte gezamenlijke excursie met de
Steltkluut in de Putting. In dit oude gras
landreservaat vonden we het zeldzame
Waterpostelein in een greppeltje en een
zeldzame kruising tussen Beemdlangbloem
en Engels raaigras:Trosraaigras.
Komend seizoen zullen we weer een achttal
avondexcursies organiseren en daarnaast
een tweetal dagexcursies.
Awie de Zwart
Vlinderwerkgroep
met de lamp aan de hand. Deze tuinen wer
den bezocht door enkele soorten die onze
aandacht trokken omdat ze of zeldzaam
waren, dan wel in de voorbije 18 jaar nooit
eerder door ons hier waargenomen waren.
We beleefden een mooi jaar, niet in het
minst door de waarneming van een tweetal
jongedames die dachten een kampeerter
rein gevonden te hebben. De flinke maai-
beurt die gemeente Sluis voorgenomen
had, is in goed overleg uitgevoerd op een
wijze die ieder tot tevredenheid stemde.
Ouarles van Uffordwea
De eerste val plaatsten we 15 maart 2017.
De vangst was derhalve niet groot maar
omving toch 26 vlinders over 6 verschil
lende soorten. In totaal hebben we op
deze locatie de val 17 maal geplaatst, wat
resulteerde in 2624 vlinders en 156 verschil
lende soorten. En ook dit jaar weer enkele
bijzondere soorten.
'tZwin
Met dank aan Piet Jansen hebben we ook in
2017 weer verschillende malen een vlinder-
val kunnen plaatsen bij zijn zomerverblijf
in de duinen nabij het Zwin. Zoals steeds
verwachtten we in deze toch wat bijzonde
re omgeving andere soorten dan we op de
meer gebruikelijke plaatsen tegenkomen.
Tevens zijn hieraan verschillende excursies
verbonden, wat ook weer extra plezier
geeft, zeker met publiek dat beloofde het
volgende jaar opnieuw te komen. We heb
ben hier 8 maal de val geplaatst en vingen
in totaal 2459 vlinders over 179 soorten. Als
leuke bijvangst op 27 juni noteerden we 9
Julikevers en op 11 juli nog 1 Julikever. De
grootste vangst was 22 augustus met 767
vlinders over 81 soorten in één enkele val.
Lanaestraat. Oostbura
Bij gebrek aan een werkbank voldoet een trekker ook (Dilia Timmers).
C*'