Energietransitie in Sluis
Windmolens in de Paulinapolder?
n
De hoofdlijnen voor een nog op te stellen "beleidsregel toetsingskader zon
nepanelen" lagen als onderdeel van de herziene versie van het gemeentelijke
visiedocument "Krachtig Verbonden" tot 4 november ter inzage. De eerdere
streefdatum was medio 2019. Wat gebeurde er in de tussentijd en wat was de
betrokkenheid van onze vereniging?
Een samenvatting van Jo Timmers
Na het sluiten van het Akkoord van Parijs
(2015) werd in Nederland het klimaatdebat
gestart dat resulteerde in het Nationaal
Klimaatakkoord waarin het eerder bereikte
Energieakkoord werd opgenomen. De
Regionale Energie Strategie (RES) moet in
praktische zin invulling geven aan dit ak
koord in de regio's, ook in de regio Zeeland
en dus in Sluis.
Er zijn alternatieve vormen van energie
opwekking nodig om C02-concentraties in
de atmosfeer terug te dringen en daarmee
klimaateffecten beheersbaar te houden. Die
alternatieve vormen, zoals windmolens en
zonneparken, kunnen een enorme impact
hebben op kwaliteit van het landschap in
onze woon- en leefomgeving. Het is dus
van groot belang om zorgvuldige afwegin
gen te maken bij de locatiekeuze. Hier ligt
ook onze betrokkenheid, als belangenbe
hartiger voor natuur- en landschap.
Najaar 2018 komt het allemaal dichtbij. We
besteedden daar aandacht aan in het eerste
nummer van 2019. Ook ons gebied, met
de meeste zonuren van heel Nederland én
relatief veel open ruimte, is antrekkelijk voor
projectontwikkelaars. In andere delen van
Nederland hebben ze met lucratieve aanbie
dingen (tot wel €8000 per ha per jaar) al veel
agrariërs over de streep getrokken. Henk
Bleker (inderdaad, die van 'boerennatuur is
goeie natuur') werkt voor zonneparkbedrijf
PowerField; hij spreekt van "het zevende ge
was" en roept boeren op om mee te doen.
Niet geheel gerust op de mogelijke ontwik
kelingen binnen onze gemeente sturen we
B W op 25 november 2018 een brief om
uiting te geven aan onze twijfels. Onze brief
wordt vergezeld door een publicatie over
'het zonneladderprincipe.'
De Gemeenteraad van Sluis laat zich 27 no
vember 2018 door specialisten informeren
en begint, in lijn met het coalitieakkoord
(2018- 2022) "beleid te ontwikkelen voor het
plaatsen van zonnepanelen op landbouw
gronden". Er zijn dan al grondeigenaren en
ontwikkelaars die initiatieven ontplooiden
en startten met het aanvragen van vergun
ningen.
Sommige ontwikkelaars en aanvragers
benaderden in het voortraject onze ver
eniging om eens te horen hoe wij dachten
over landschappelijke inpassing van hun
project. Er waren ook verontruste bewo
ners die contact met ons zochten; zij waren
uitgenodigd voor een informatieavond over
een 'ongewenst' project in hun woonom
geving. Onze vereniging stelde zich op het
standpunt de ontwikkelingen te volgen
en dat we onze positie zouden bepalen
zodra de gemeente met het beleid komt.
De gemeente bevestigt, ook in de media:
"Zo lang geen beleid is vastgesteld, kan een
aanvraag niet getoetst worden, en niets
worden vergund!"
Op 22 januari 2019 komt het college met
een procedurevoorstel om beleid te ont
wikkelen. Voor de raad gaat het niet snel
genoeg: er wordt een motie aangenomen
die aandringt op snelheid. Het deeltraject
"burgerparticipatie" kan korter, zodat net na
de zomer van 2019 de eerste vergunningen
de deur uit moeten kunnen. Deze motie
vermeldt ook dat moet worden uitgegaan
van een raadsbrede positieve grondhou
ding voor wat betreft aanleg van zonnevel
den op landbouwgrond.
Verantwoordelijk wethouder Babijn geeft
aan te willen nagaan wat mogelijk is, maar
geen concessies aan zorgvuldigheid te
doen. Hij bevestigt nogmaals, dat niets kan
worden goedgekeurd zo lang geen toet-
singsregels zijn vastgesteld.
Onze vereniging wordt als belanghebbende
aangemerkt en op 13 maart 2019 wisselen
we standpunten uit met de verantwoorde
lijke ambtenaren.
In de vergadering van de Commissie Ruimte
op 21 mei staat een voortgangsrapportage
op de agenda. Wethouder Ploegaert heeft
dit dossier overgenomen na terugtreden
van wethouder Babijn begin april. De
notitie van dhr. Ploegaert toont een nieuw
tijdschema: juli 2019 is niet langer haalbaar
en het wordt nu januari 2020. Liefst 16
insprekers willen in deze commissiever
gadering over dit onderwerp het woord
voeren. Er is met name veel kritiek op hoe
tot dusver met "bewonersparticipatie"
wordt omgegaan bij de totstandkoming
van het beleid. In de raadsvergadering van
29 mei borduurt een motie van GroenLinks
hierop verder.
Voornoemde pleidooien voor meer bewo
nersparticipatie lijken een luisterend oor te
hebben gevonden. Het college van B W
besluit om beleidsvorming inzake zonne
parken onderdeel uit te laten maken van
een bredere duurzaamheids- en energie-
transitieparagraaf in een herziene versie
van het visiedocument Krachtig Verbonden.
Er wordt een werkgroep Energietransitie in
het leven geroepen, waarin naast dorps- en
stadsraden, RMDO, ZLTO, Recron, Duurzaam
Groede ook 't Duumpje wordt betrokken.
In gemeente Terneuzen vond begin dit jaar een discussie plaats over het plaat
sen van meer windmolens en een van de locaties betrof de Paulinapolder die in
het 'werkgebied' van 't Duumpje ligt.
Het gaat over veel meer dan het
klimaat.
Het klimaatdebat heeft (met het sluiten
van het akkoord van Parijs in 2015)
in Nederland het ecologische debat
gekaapt, aldus Herman Wijffels. Het eco
logische vraagstuk is veel breder, het
gaat over veel meer dan klimaat alleen:
het gaat over overbelasting, uitputting
en vervuiling van onze natuurlijke hulp
bronnen, van lucht, water en bodem.
Ontbossing, verzilting verwoestijning,
biodiversiteitverlies.
Deze nieuwe route betekent ook een nieuw
tijdschema om tot definitief beleid te ko
men wat zonneparken betreft.
De werkgroep, onder voorzitterschap van
nieuw aangetreden wethouder De Feijter,
komt eind 2019 5 maal bijeen en bereikt
overeenstemming over de hoofdlijnen
die in het energietransitiebeleid dienen te
worden opgenomen. Zij worden onderdeel
van het herziene visiedocument Krachtig
Verbonden.
Het herziene Krachtig Verbonden (KV),
waarvoor 't Duumpje in een voorgaande
fase op andere beleidsterreinen ook input
heeft geleverd ten aanzien van scena
riokeuzes, werd op 24 september jl. vrijge
geven voor inspraak. Zodra KV definitief is
vastgesteld, kan worden begonnen met het
opstellen van zonneparkenbeleid.
Daarin dient wat ons betreft ook rekening
te worden gehouden met het standpunt
dat tijdens de op 22 sept. jl. gehouden
informatieve raadsvergadering naar voren
werd gebracht door dhr. L. Engelbert
namens provincie Zeeland: grootschalige
zonne-energieprojecten op als agrarisch
bestemde gronden zijn niet langer aan de
orde en dienen te worden uitgesloten. In
de zienswijze die onze vereniging op de ter
inzage liggende versie van KV heeft inge
diend, hebben we o.a. dit punt opgenomen.
Onze ongerustheid van eind 2018 heeft
na alle geschetste ontwikkelingen plaats
gemaakt voor een iets optimistischer kijk.
We gaan er op basis van de huidige gege
vens voorlopig maar even vanuit dat de
ingediende aanvragen voor zonneparken
op landbouwgrond (voor 450 ha of meer!)
worden ingetrokken of worden afgewezen,
zodra de "beleidsregel toetsingskader
zonnepanelen" is vastgesteld. We blijven
het uiteraard kritisch volgen; voortschrij
dend inzicht kent geen eindpunt!
In gemeente Terneuzen passeerde begin dit
jaar een aantal windmolenlocaties de revue
zoals bij De Griete en ten noorden van Sas
van Gent. Ook in de Koegors zag men nog
mogelijkheden, evenals westelijker bij De
Knol en tot slot kwam ook de Paulinapolder
in beeld, vlakbij natuurgebied Paulinaschor.
En dat is het 'werkgebied' van 't Duumpje.
27 mei zonden we dan ook een brief aan
gemeente Terneuzen waarin we niet alleen
wezen op de inbreuk op landschappelijke
kwaliteiten, maar sterk de nadruk legden op
de grote risico's voor vogels. Die zijn gele
gen in directe sterfte door aanvaringen met
windmolens, maar ook verlies van leefge
bied en barrièrevorming spelen een rol.
De Paulinapolder vormt min of meer een
eenheid met het Paulinaschor, behorend
tot het Natura 2000 - gebied Westerschelde
waaronder ook Braakman-Noord res
sorteert. We voorzien negatieve effecten
voor vogelsoorten die in de Paulinapolder
foerageren. Naar onze mening horen er in
de Paulinapolder dus beslist geen wind
molens thuis. Ook Vogelbescherming heeft
uitgesproken meningen over de plaatsing
van windmolens in vogelrijke gebieden.
Op onze brief hebben we nooit een reactie
of ontvangstbevestiging ontvangen, maar
omdat de Terneuzense gemeenteraad de
plannen voor het plaatsen van nieuwe
windmolens in de ijskast parkeerde, hebben
wij verder niets ondernomen.
Nu we in de PZC lezen dat plotsklaps een
kleine meerderheid blijkt te bestaan om
opnieuw te bezien windmolens te plaat
sen, o.a. in de Paulinapolder, is opnieuw
aandacht vereist. We hebben 18 november
gemeente Terneuzen herinnerd aan onze
brief van 27 mei, gevraagd of deze op de
juiste burelen beland is en of men aandacht
wil schenken aan onze 'zienswijze.' We
verzonden de mail tevens aan Terneuzens
fractieleiders en wethouders. We houden u
op de hoogte.
