6
7
Met veel inspanning is het ons toch weer
gelukt om voor het knotseizoen 2020-2021
een lijst met knotadressen samen te stel
len. Helaas verhinderde de 2e Covidgolf
ons begin november aan deze lijst te be
ginnen. Ook de landelijke natuurwerkdag,
gebruikelijk samenvallend met de nieuwe
seizoenstart van de knotwerkgroep werd
afgelast.
Toch kunnen we terugzien op een aantal
mooie knotzaterdagen waarbij we door alle
knotadressen weer zijn verwend met koffie,
thee, soep en andere heerlijkheden.
We zien er naar uit om na de Covid -19 pan-
demie de draad weer op te pakken en we
hopen in november 2021 weer met onze
groep natuurbeheerders op veilige wijze te
kunnen aantreden.
Vogelwerkgroep
Wat een jaar. Door Covid-19 zag het er heel
anders uit dan gepland, ledereen gedwon
gen aan huis gekluisterd, geen familiebe
zoekjes en niet op vakantie. Vergaderen
was er ook niet bij. Alleen in januari en fe
bruari kwam de vogelwerkgroep bijeen. En
in september slechts met een select groep
je, gevolgd door een uitgebreide nieuws
briefvoor alle 48 leden.
De natuur was gelukkig wel 'open' en wat
doe je dan in zo'n jaar?-fc|atuurlijk, vogels
kijken. Alleen niet in groepsverband: daar
om werden de gebruikelijke excursies,
Zeeuwse Vogelaarsdag en broedvogel-
(BMP) tellingen voor het hele jaar afgelast.
De meeste andere tellingen gingen ge
woon door. Onze vogelaars gaan toch vaak
individueel op pad.
Winter
Het jaar begon op 11 januari met de gan
zen-slaapplaatstelling bij de Hooge Pla
ten en gedurende de wintermaanden tel
den we maandelijks alle ganzen en zwanen
in de polders, inclusief reigers en roofvo
gels. Half januari werd dit aangevuld met
de midwintertelling en werden alle water
vogels geteld, ook binnen de kernen. Ex
tra aandacht ging uit naar de man/vrouw
verhouding bij de wilde eend. Sinds de ja
ren '90 is het aantal broedparen van deze
soort namelijk met 30 procent afgenomen.
Sovon en Vogelbescherming riepen 2020
daarom uit tot 'Jaar van de Wilde eend'. En
tijdens enkele avonden telden we ook de
slaapplaatsen van wulpen, kiekendieven,
grote zilverreigers en aalscholvers. Rondom
Groede brachten enkele leden roepende
patrijzenmannetjes in kaart. Dit in het ka
der van het akkervogelproject Topgebied
Groede. Ook werden er steenuil nestkas
ten opgehangen op erven in de driehoek
Aardenburg/Oostburg/Sluis. Uit ons on
derzoek in 2019 bleek hier namelijk een
grote afname te zijn. Het gaf aanleiding
tot een actieplan in samenwerking met
STONE, de Steltkluut, SLZ en de Provincie
Zeeland om het broedhabitat de komen
dejaren te versterken. We hopen dat extra
nestgelegenheid de steenuilen een hand
je helpt.
Voorjaar
En toen was het opeens opmerkelijk rus
tig in West Zeeuws-Vlaanderen. Recrea
tieparken en horeca waren gesloten en
toeristen bleven weg. Het gaf onze voge
laars de kans om op hun gemak de polders
uit te kammen. Er werd een record aantal
roodborsttapuiten geteld! 214 territoria,
bijna driekwart meer dan voorgaande ja
ren. Een uitgebreid verslag hiervan is te le
zen in de vorige editie van 't Duumpje (nr.
4,2020). Ook de kernen bleven niet onge
moeid. In Oostburg, Retranchement, IJ-
zendijke, Waterlandkerkje, Sluis en Groede
werden de stadsvogels in kaart gebracht
voor het MUS-meetnet. Nestkasten van to
renvalk en kerkuil werden gecontroleerd
en de jongen van een wetenschappelij
ke ring voorzien. Er waren minder jongen
dan het jaar ervoor, maar 2019 was dan
ook een uitzonderlijk goed jaar. Een aantal
van de geringde jongen werd afgelopen
winter opnieuw waargenomen elders in
Zeeuws-Vlaanderen. Onze kiekendiefbe
schermers hielden ondertussen kreken en
akkers in de gaten om de bruine kieken
dief te volgen. Er werd dit jaar zelfs een sa
menwerking opgezet in de vorm van een
Steunpunt Bruine kiekendief. Ze vertelden
er alles over in de laatste herfsteditie van
't Duumpje (nr. 3,2020). En in de Lutherse
kerk in Groede huizen al jaren gierzwalu
wen. Dit jaar werd door enkele leden een
project opgezet waardoor we de gierzwa
luwen nu ook op afstand via camera's kun
nen monitoren.
Zomer
Half juli telden we de ganzen die in de
zomer, of eigenlijk het hele jaar rond, in
onze natuurgebieden verblijven. Daarbui
ten werden op erven en in de dorpen 733
huiszwaluwnesten gevonden. Helaas een
slecht seizoen: 12,5% minder dan in 2019.
Veel nesten waren afgevallen en niet her
steld. Het was immers extreem droog tij
dens het broedseizoen, waardoor er wei
nig tot geen nestmateriaal voorhanden
was. Vooral in de dorpen Aardenburg,
Biervliet, Breskens, Cadzand-Dorp, Eede en
Nummer Eén was het verval het grootst.
Naiaar
In oktober was het tijd voor de jaarlijkse
Euro Bird Watch en enkele leden stonden
paraat bij de telpost Breskens om de na
jaarstrek te volgen. En eind het jaar deed
een van onze leden een aantal PTT (Punt-
Transect Telling) - tellingen om de winter
vogels in kaart te brengen. Daarnaast werd
dit jaar de laatste hand gelegd aan het digi
taliseren van oude waarnemingen voor de
in wording zijnde Avifauna Zeelandica.
We hopen dat er in 2021 opnieuw gelegen
heid komt om samen te komen en onze vo-
gelwerkgroepactiviteiten te hervatten zo
als vanouds.
Jimmy Pijcke
Plantenwerkgroep
Zoals bij veel activiteiten kon ook de agenda
van de plantenwerkgroep overboord toen
Nederland intelligent in lockdown ging. Pas
tegen de zomer, toen de versoepelingen
van overheidswege het toelieten, werd toch
nog een aantal excursies georganiseerd.
In volgorde van de excursies namen er 2,9,
9,9,10 en 13 deelnemers aan de inventarisa
ties deel. De groep telt 15 personen.
Om te testen of de anderhalve meter tijdens
een excursie goed is te handhaven wordt
er op 16 mei een eerste proefexcursie ge
houden met twee personen in het Ponte-
bos. Dat levert een aardige lijst op van 119
soorten. Meest in het oog springend was de
vondst van een exemplaar Brede orchis en
een flinke populatie van de Bokkenorchis.
De eerste echte excursie gaat op 2 juli naar
de buitendijkse glooiing van de zeedijk ter
hoogte van de Piaskreek bij Hoofdplaat. We
vinden tussen de stenen van de zeewering
92 soorten. Daaronder veel Zeevenkel, ooit
zeldzaam, maar tegenwoordig een fraaie en
fris geurende algemene verschijning. Ook
een polletje Wilde marjolein langs het fiets
pad is een fraaie vangst.
Twee weken later, op 16 juli, brengen we
een bezoek aan een klein stukje Waterdu-
nen. Tussen de boerderij en de Kieweg wor
den 109 soorten aangekruist. Op de lage
kale oever, die inmiddels onder invloed van
zilt zeewater staat, vinden we enkele zilte
soorten zoals Zilte rus, Zulte, Zilte schijn-
spurrie en Dunstaartje. Bijzonder zijn de
grote aantallen Akkerdravik die hogerop
worden aangetroffen in het zoete deel. Ook
de groeiplekken met Reuzenpaardenstaart
in het sloottalud zijn geen alledaagse ver
schijning.
Bokkenorchis (John du Burck)
Op 30 juli struinen we door het kleine
natuurgebiedje ten westen van de Cle-
temspolder. Het wordt al sinds de aanleg
beheerd door werkgroeplid Michel. We
strepen niet overdreven veel soorten, maar
wel een aantal bijzondere. Zo treffen we de
afgestorven restanten van zowel Bijenor
chis als het Hondskruid (ook een orchidee)
tussen de overige vegetatie. Ook de zeld
zame Kleinbloemige roos wordt aangetrof
fen. Al is daar in het nieuwe seizoen nog
wel wat nader bewijsmateriaal voor nodig.
Op 13 augustus maken we een rondje door
een weiland langs de Liniedijk (SBB). In dit
door koeien beweide gebied tellen we
tot aan de eerste druppels regen 99 soor
ten. We treffen enkele leuke soorten. On
der andere Gewone agrimonie, Klavervre
ter, Echt duizendguldenkruid en een flink
aantal Brede wespenorchis. De vondst van
Beemdkroon, Blaassilene en Muskuskaas
jeskruid is zo goed als zeker terug te voeren
op de inrichting van het gebied toen een
zaadmengsel met soorten uit het rivieren
gebied is ingezaaid.
Het seizoen wordt afgesloten op het Goed-
land de Marolleput, een particulier natuur
gebiedje bij het gelijknamige gehucht. We
strepen geen soorten, maar richten onze
blik tijdens een rondwandeling op de ont
staansgeschiedenis en het beheer van het
gebied. Onder meer het verschil tussen
koeienbegrazing en hooibeheer op de ve
getatiesamenstelling komt aan bod.
Awie de Zwart
Vlinderwerkgroep
Net op het moment dat de vlinders weer
aan het vliegen zouden slaan, begon Co
rona ons leven te beheersen en werden
bijeenkomsten opgeschort. In tegenstel
ling tot bv. de vogelwerkgroep waar SO
VON veel langlopende projecten aanstuurt,
die individueel voortgang kunnen vinden,
ontbreekt bij onze vlinders zo'n landelijke
agenda. Iedere vlinderaar bepaalt dus zelf
in hoeverre inventarisaties men Corona-vei
lig wenst voort te zetten.
Huib van Iwaarden uit Groede is als van
ouds druk in de weer en hij deed ons een
overzicht toekomen wat in Groede en om
streken gebeurde voor dagvlinders en ma
cro-nachtvlinders.
In onze vorige uitgaaf werd een artikel ge
wijd aan TOP-gebied Groede waar enkele
landbouwers experimenteren met natuur-
inclusieve landbouw. De minder intensie
ve bewerking leidt tot lagere opbrengsten,
waarvoor de landbouwer gecompenseerd
wordt. Het leidt ook tot een biodiverser na
tuur en Huib helpt een landbouwer in deze
contreien in beeld te brengen wat er alle
maal meer aan beestjes in de akkerranden
verblijft dan voorheen.
De nieuwe aanpak wordt ondersteund
door o.a. ZLTO die hun leden "LED-em
mers" ter beschikking stelt. Klein, hand
zaam, met een batterij voor de lamp en
nog wat experimenteel, maar ze werken
prima. Je kunt ze overal neerzetten in ak
ker of akkerrand. Huib bedient zich samen
met de akkerbouwer inmiddels van 3 Led
emmers.
Naast Huib gingen ook Pieter Simpelaar,
Henk Bondewel en Frieda Pillen op Corona-
veilige wijze door met hun reguliere pro
gramma. Ze onderzochten de vlinderstand
in de Euregio- en enkele andere Oostburg-
se tuinen aan Langestraat en Quarles van
Uffordweg. Ook Het Zwin kreeg hun aan
dacht. Voor gedetailleerder informatie ver
wijzen we u naar blz. 18 van dit blad.
Planologie
Handhaving binnen gemeente Sluis laat
nog steeds te wensen over. Met betrekking
tot een tweetal al jaren lopende handha-
vingszaken, waar we ons inziens al jaren
van het kastje naar de muur gestuurd wer
den, dienden we klachten in bij de klach
tencommissie. Onze vereniging maakte
nooit eerder van deze democratische mo
gelijkheid gebruik, maar we achtten de tijd
rijp voor een onpartijdig en onafhankelijk
advies, hetgeen ons te verkiezen leek bo
ven de ons bekende ontwijkende en moge-
