deel
HET ONDERZOEK
CAFE NOIR
C,
WiQ&lwj QywJj
FODEN-GITAREN?
SERIENUMMER
cv
SERIENUMMER
SERIENUMMERS
31
30
Cees Schrier
Goes
P. Marijs
Vlissingen.
Ik heb een vraag over gitaren. Ik
heb n.l. gehoord dat Foden, 7-sna-
rige gitaren maakt, maar dat ze erg
duur zijn. Worden ze nog gemaakt
of zijn er alternatieven? Ik wil er
graag een waarvan de mensuur-
lengte overeenkomt met die van
een electrische, een beetje kleiner
dus.
Er bereiken de redaktie nogal eens
brieven met vragen over serienum
mers betreffende Gibson en Fender
gitaren. We plaatsen twee (inge
korte) brieven.
"Tja" knikte Willem, "de verwarming
kan het niet helemaal bijbenen met
deze kou".
"Welke verwarming"?
Ze ruzieden goedmoedig door en
keken onwillekeurig steeds weer
naar de vertoonde videoclips. Johan
werd echter ongeduldig. "Wanneer
beginnen ze nou eens te spelen. Ik
sta me nu al meer dan een uur te
vervelen. Aanvang half tien staat
daar toch". Hij wees naar het affi
che. 'Tets later beginnen, oké, dat
kan, maar dik een uur, is dat soms
normaal"?
Tot z'n verbazing bevestigde Willem
dit. "Je ziet toch zelf dat er nu pas
publiek binnenkomt".
"Maar daar wacht je als band toch
niet op, je gaat spelen en als men
sen het jammer vinden dat ze niet
alles gehoord hebben komen ze de
volgende keer wel vroeger".
Het werd nu toch aardig druk in de
omgeving van de bar. Willem trok
Johan mee naar een rustige hoek
bij het podium. "Johan, vergeet niet
dat de muzikanten het ook voor
hun plezier doen en een lege zaal
bespelen is niet leuk". Johan be
aamde dit maar hield toch nog
twijfels. "Het publiek komt, als ze
wil, naar de muziek. De muziek
biedt zichzelf aan, niet het pu
bliek. Als je zo lang wacht jaag je
de mensen toch weg".
Willem lachte. "Waar naar toe"? Er
speelt toch bijna nooit ergens een
band, er is hier geen concurrentie
zoals bij jullie".
"Nou, dan wordt het tijd dat daar
verandering in komt". Willem was
het daar helemaal mee eens, maar
betoogde dat zo'n verandering niet
vanzelf komt. Meerdere enthousias
te pogingen stranden steeds op on
begrip en afwachting bij de bands
en de organisatoren en op onwil bij
de overheid. Maar gelukkig, er was
een nieuw initiatief had hij in een
Foden is geen merknaam. William
Foden was een Amerikaans gitarist
en leraar. De fa. Martin maakte
voor hem een aantal gitaren in op
dracht. Voor Martin was dit niet
gebruikelijk overigens. Ze maakten
wel gitaren voor andere instrument
bouwers, niet voor particulieren.
Volgens de gegevens die ik tot mijn
beschikking heb, heeft William
Foden er in totaal slechts 26 ge
kocht van Martin waaronder een
paar zeer bijzondere. Ze hadden
twintig frets en een aantal waren
overdadig versierd. Bij mijn weten
bevond zich onder de 26 gitaren die
Martin door de jaren heen aan Fo
den leverde zich één 7-snarige gi
taar. Dit was de z.g. F.D.-special.
Ik vermoed dat de D’ slaat op de
toegevoegde D-snaar om oude luit
muziek zonder verstemmen te kun
nen uitvoeren. De konstruktie vol
deed in alle opzichten aan die van
de gangbare 6-snarige gitaar.
Palissander zijkanten en achterblad,
een sparrehouten bovenblad en een
ebbenhouten toets. De toets is zo
gekonstrueerd dat van de 7e snaar
alleen de eerste drie vakjes gefret
kunnen worden. Voor de rest van
de lengte loopt de snaar naast de
hals en kan zodoende alleen als
losse snaar gebruikt worden. De ge
bruikte versieringen doen aan som
mige (kleine) Martin gitaren denken
Welke waarde Foden-gitaren verte
genwoordigen is moeilijk te zeggen.
De heer Foden betaalde er destijds
slechts enkele tientjes voor. Ik
neem niet aan dat ze in Nederland
te koop zijn. Ik verwacht zelfs niet
dat er een in Nederland is. (Heb jij
een Foden-gitaar gezien, en zo ja,
In de 18e eeuw waren er meerdere
bouwers die zich met de 7-snarige
gitaar bezig hielden. Aria is vol
gens mij op dit moment een van de
meest bekende fabrikanten van 7-
snarige modellen. Feitelijk zijn ze
ontworpen om een lage A toe te
voegen. Doorgaans voegt men een
hoge 'a' toe om gemakkelijker ak
koorden en melodie te kunnen spe
len. En dat tegelijkertijd uiteraard.
Ik neem aan dat er ook een lage D
opgezet kan worden. Wijlen Lenny
Breau was wel de meest bekende 7-
snarige speler. Aria heeft zijn
gitaar naar hem vernoemd; "The
Lenny Breau Model 7 String Guitar"
Het instrument kost ongeveer drie
duizend gulden. Nog enkele bekende
7-snarige spelers zijn George van
Eps en Jerry Roberts.
In Amerika zijn een paar luthiers
aktief met de bouw van de 7-sna
rige gitaar. Wil je er een aan
schaffen, dan kun je je wensen het
beste doorpraten met een paar Ne
derlandse (akoestische) gitaarbou-
wers. Bijvoorbeeld Martina Gitaar
bouw, Kolenstraat 31 te Zutphen of
Bert Kwakkel, W. de Feschlaan 30
te Dieren. Voor wat kleinere mo
dellen kun je je wenden tot Theo
Scharpach, Molenweg 3a te Thorn.
Kijk uit wat je doet! Het was
grootmeester Segovia die zei: "The
guitar is exactly sufficient with six
strings".
IT
In 1975 kocht ik een Stratocaste*^^*-
(Fender). Het nummer is 47325]
Van wanneer is hij en is het
echte Fender van voor de CBSf^4^ UUMUJV
overname? Graag wil ik ook wete:
wat zij waard is.
waar?). Ze zullen ongetwijfeld in
het bezit zijn van vermogende ver
zamelaars zoals John Pearse, Bill
Bogel en Malcolm Weller. Misschien
zijn ze in conservatoria te vinden.
WTlliam Foden heeft de meeste
doorverkocht aan zijn leerlingen.
Je zult ongetwijfeld meer over
Foden Guitars kunnen vinden in
"Martin Guitars: A History" en in
"American Guitars" van Tom Whee
ler. Ik bezit beide boeken niet,
maar ik denk dat ze je in een bi
bliotheek verder kunnen helpen.
Fender werd in 1965 door de CB^willem, wat doe ik hier?" Johan
Corporation overgenomen. Ii^atteur keek rond zich heen. Aan
zoverre is jouw Fender dus geerde bar rechts zag hij enkele men-
"echte" Fender. De gitaar die je injen die met elkaar zaten te praten,
1975 kocht is in 1973 gemaakt. )f naar één van de twee TV-scher-
De waarde bepalen van een gitaarzen keken waarop een video-clip
van die leeftijd vind ik erg moei-zertoond werd, terwijl de muziek
lijk. Doorgaans wordt er niet meerioor de forse speakers de verder
voor neergeteld dan rond de l.OOO,-ege zaal werd ingeblazen. "Ik vind
gulden. De conditie van het instru-zeel leuk, maar wat is de lol van
ment speelt ook een duchtig woord-*en poolreis naar Zierikzee om daar
je mee. Gevoelswaarde vind ik per-sen, mij reeds bekende, video-clip
soonlijk belangrijker dan een som;e zien terwijl ik thuis de
geld. teerlijk hoog had, een drankje bij
ie hand en nog wel twee films op
-—TV in het vooruitzicht".
Villem Zwart sloeg hem lachend op
ie schouder. "Warm wordt je hier
Op mijn Gibson staat nr. 073284. In» anzelf en een drankje is te rege-
welk jaar is mijn gitaar gebouwd'i.en. Wat wil je"? Hij maakte een
Zou het een Vintage gitaar kunnerweids gebaar naar de bar. "Doe
zijn? naar een biertje, maar m'n films
Jan-Willem Posneb je nog niet goedgemaakt maat"
Vlissingen.
Zeeuws muziekblad gelezen.
Verschillende organisaties die de
popmuziek als een volwaardige cul
tuurvorm beschouwden wilden de
zaak gezamenlijk aanpakken.
Podiumcircuit, cursussen, het idee
leek hem best goed".
"Wie doen daar aan mee", wilde
Johan weten. "Ik zal je wel wat in
formatie geven over de aanpak
en"Willem wilde nog meer
zeggen maar Johan onderbrak hem.
"De drummer is er, nu de rest nog.
Hé, die ken ik nog, die speelde
vroeger toch bij....God, hoe heetten
die gasten ook al weer? The View"!
Willem maakte een opspeltbeweging.
"Orde van het grote geheugen.
Helemaal raak! Ernst Corving, en
die daar ken je ook nog wel,
Willem van Maanen. Johan tuurde
naar het podium. "Trio plus 1,
toch"? Willem stak z'n duim op.
Langzaam maar zeker namen de
muzikanten hun plaatsen in op het
podium. De 'spotlights' werden
wisselend getest. Achter de drum
mer stond in grote letters BROGUM
op de muur geschilderd. Johan keek
nog eens rond. Ze hadden hier een
mooie ruimte. Hij wendde zich weer
tot Willem. "Wat voor muziek krij
gen we"?
"Luister maar, we praten weer in
de pauze". Johan was deze handel
wijze van z'n vriend al gewend
geraakt. Hij leunde gelaten tegen
de muur en richtte zijn aandacht
op Café Noir.
De groep startte wat aarzelend.
Rock, jazz en blues warrelde zo'n
beetje door elkaar. Het boeide hem
niet echt, behalve de zangeres. Een
pakkende stem en de expressie ge
combineerd met lef om een nummer
echt "neer te zetten". Vanaf het
nummer "Message in the middle of
the bottle" sloop er een stevige
funk in het repertoire. Johan kwam
overeind en luisterde nu aandach-
frillem begaf zich naar de bar en
-Johan liet zich wat mismoedig op
»en tafel zakken. Op het schaars-
Het is moeilijk te zeggen wanneer verlichte podium achter in de zaal
jouw Gibson de fabriek heeft veria- ontwaarde hij het instrumentarium
ten. In 1969 ging men weer terug/an «en band. Hij zuchtte, soms
naar nummer 000001 omdat nummer ^Hde hij dat hij Willems's hulp-
999999 was bereikt. Je gitaar stamt aardigheid bij het onderzoek wat
of uit 1961 of uit 1970. Hetuiter-lf kon remmen. Als het aan z'n
lijk van de gitaar zou uitkomst vriend lag zag hij elke dag min
kunnen bieden. stens twee groepen spelen of oefe-
Er bestaan een aantal boekjes nen. Hij vroeg zich af welke band
waarin allerhande informatie over3r vandaag op het programma zou
Gibson en Fender gitaren te vinden 5^aan. Z’n oog viel op een in
is. Alle modellen worden er in2Wart-wit uitgevoerd aanplakbiljet
behandeld. Verder serienummers en tegenover hem aan de muur:
veel foto's. De titels: "The Gibson” 10 januari 1987 CAFE NOIR -,
Guitar" door Jan Bishop en "Thenet zei hem niets. Willem voegde
Fender Guitar" door Ken Achard. weer bij hem en wees naar het
Ze zijn beide uitgegeven door: affiche. "Die spelen vanavond". "Je
Musical New Services LTD, !Tieent het" bromde Johan en
20 Denmark Street draaide zich naar Willem toe. "Ken
London WC2H 8NE. je ze"?
De verkrijgbaarheid in Nederland is ,Van gehoord".
moeilijk. Het is verstandig recht- Van gehoord, van gehoord, weetje
streeks de uitgever te benaderen. A'.el dat m'n tenen zowat afgevroren
tij11 in die rot auto van jou".
4
