105
beginnen.
Met de genoemde oppervlakte van 1900 ha behoort de Oud Noord-Beve-
landpolder tot de acht grootste polders in Zeeland. De andere zeven
polders
zijn:
1.
Polder Walcheren
17719 ha.
2.
Polder De Breede Watering Bewesten Yerseke
9659 ha.
3.
Polder Schouwen
9153 ha.
4.
Polder De Vier Bannen van Duiveland
2270 ha.
5.
Generale Prins Willempolder (West Z. Vlaand.)
1974 ha.
6.
Beoosten en Bewesten Blijpolder (Oost Z. Vlaand.)
1950 ha.
7.
Poortvliet en Mallandpolder (Tholen)
1747 ha.
Het bijzondere van de Oud Noord-Bevelandpolder is dat hij als opwas is
bedijkt d.w.z. dat hij rondom door het zeewater werd bespoeld. Men
pleegt dat ter plaatse wel te betitelen als "de polder ligt in z'n binnen-
dieken". Dat is slechts met twee nog bestaande Noordbevelandse pol
ders het geval. Voor westelijk Noord-Beveland is dat nl. de Kamper
landpolder (of Oud Campen), die in 1658 als opwas werd bedijkt en
waarin het bij de aanvang van dit artikel genoemde landgoed Sorgwijck
is gelegen.
Door bedijking van de Geersdijkpolder in 1668 werden beide Noordbeve
landse delen met elkaar verenigd. De dijk waardoor beide delen werden
verbonden en die officieel bekend is als de "Thoorndijk", is dus in feite
één van de vele verbindingsdammen, die we in Zeeland kennen.
De eerste woonkern van het herdijkte Noord Beveland werd Colijnsplaat,
al spoedig na de eerste inpoldering gesticht op de noordwestelijke punt
van de in 1598 binnengedijkte "Colinsplate", destijds een zandplaat aan
de noordwesthoek van het eiland. Colijnsplaat werd één van de z. g.
dijkdorpen, gebouwd volgens een sterk geometrisch patroon dicht langs
de zeedijk. Het strakke patroon, kenmerk van vele dorpen in het
Zeeuws-Zuidhollands deltagebied uit de 17e eeuw, is nog duidelijk terug
te vinden. De westzijde van de dorpskern wordt begrensd door "De Val','
een kreek, zijnde een restant van het reeds genoemde vroegere "Kleine
Faal", een nevengeul van het "Groote Faal" dat eens een deel van de
scheiding vormde tussen Zeeland Bewesten en Zeeland Beoosten Schel
de.
In de ambachtsheerlijkheid van de heren van Cats, die hun eigendommen
in de zuidoosthoek van de nieuwe polder hadden werd een tweede woon
kern aangelegd - het dorp Cats of Kats - Op een kaart van 1629 vindt
men daar een 20-tal huizen en een molen. De overige woonkernen wer
den gesticht na bedijking van achtereenvolgens:
de Wissenkerkepolder in 1652 - Wissenkerke
de Geersdijkpolder in 1668 - Geersdijk
de Stadspolder in 1684 - Kortgene - alleen de toren van de
Hervormde kerk is een overblijfsel van de middeleeuwse smalstad
Kortgene.
