r
goedkoper dan steen. Men bouwde er bovendien in korter tijd zo'n enor-
me schuur mee af. Het noodzakelijke hout werd in de 16e, 17e eeuw en
nog daarna aangevoerd vanuit de landen aan de Oostzee en verwerkt in
de vele houtzaagmolens, welke men vooral in de Zaanstreek aantrof.
De oudste schuren waren - voorzover ze vrijstaand waren - aan alle
zijden van houten wanden voorzien. De voorzijde, waaraan het ruime
voorterrein en de uitritten vanaf het erf grensden, is wel de belang
rijkste. Hier bevinden zich de mendeuren met bij de oudere schuren
de verhoging van de rieten dakrand daarboven, waardoor hoog opgela
den voeren met graan, peulvruchten en hooi naar binnen worden gere
den. In later tijd, toen het graan op het veld werd gedorst, kwam aan
de hoge mendeuren minder belangrijkheid toe. Al naar de grootte der
schuren kent men er met twee of drie stel mendeuren.
Op de uiterste hoek van de schuur bevinden zich de deuren van het
wagenhuis, als dat tenminste niet afzonderlijk is opgetrokken. In het
eerste geval vindt men aan de korte zijde van de schuur (dus om de
hoek) nog een kleinere toegangsdeur tot de bergplaats voor wagens en
kleinere werktuigen. Sedert de mechanisatie in de landbouw gedurende
de laatste halve eeuw in steeds sneller tempo is voortgeschreden, is
veelal meer ruimte benodigd geworden dan in vroeger dagen.
De tegenovergestelde lange zijde van de landbouwschuur geeft, voor
zover we niet met een zuiver akker bouwbedrijf te maken hebben, een
andere aanblik. De verschillen met de voorzijde zijn: in bepaalde ge
vallen een verder omlaaglopend dak en dientengevolge een lagere wand
(eertijds van hout, later ook in steen uitgevoerd); in die wand de klein
staldeuren - verdeeld in boven- en onderdeurtje - daar aan deze zijde
de stallen voor paarden, koeien en kalveren zijn gelegen. Langs de
schuur aan die zijde loopt daar dan het smalle klinkerstraatje, als be
grenzing met de mestput. Aan één der buitenste hoeken van de mestput
was of is nog de stenen varkensstal gelegen.
Schuur met rieten dak en hoge mendeuren.
Wagenhuis op de hoek.
66
