dan zijn precies in het midden daarvan of meer naar de richting van de
zijgevel. In het eerste geval ligt dan links en rechts van de ingang een
kamer en aan de achtermuur vindt men de opkamer met daaronder de
kelder.
Wanneer de ingang meer naar de zijgevel ligt, komt het voor, dat na
een voorportaal het trapje volgt, dat naar de opkamer voert. Men ziet
als regel aan de buitenmuur dan een hoger aangebracht opkamerraam
en daaronder het kleine venster, dat enig daglicht toelaat tot de onder
de opkamer gelegen kelder.
De woonkamer bevindt zich dan aan de andere zijgevel, waar zich ook
keuken en werkruimte bevinden.
Er zijn evenwel op de tot zover aangegeven hoofdindeling van het woon-
oppervlak wel belangrijke of geringere afwijkingen aan te treffen, zodat
vrijwel elke woning, wat dit betreft, geringe of opmerkelijke verschil
len met andere vertoont.
De bovenverdieping van de boerenwoning was vroeger voor een belang
rijk deel bestemd om het gedorste graan tijdelijk onder te brengen.
Hiertoe waren de zolderbalken extra zwaar, zoals soms in de kamers
op de begane grond nog te zien is.
Verder bevonden zich tegen één der zijgevels vertrekjes, dienende als
slaapgelegenheid voor de "meiden".
De verwarming in het huis vond voorheen plaats door middel van de
open haard in de woonkamer. Daar en in de keuken werd gestookt in he
koude seizoen. De "mooie kamer" lag aan de andere kant van de gang.
Vroeger had men daarin geen verwarming. Wel maakte men zonodig
gebruik van stoven met gloeiende houtskool en turf, zoals ook in het
woonvertrek gebruikelijk.
Het verloop der gemetselde schoorstenen kan men aan de buitenmuren
van de oude boerenwoningen in vele gevallen vaststellen aan de bruin
zwarte verkleuring van de oude baksteen', en ook wel zonder meer wan
neer deze schoorstenen ten dele buiten het muurvlak gemetseld zijn.
Bijgebouwen
De bakkeet.
Op de boerderij is de bakkeet een onafscheidelijk onderdeel. Vrijwel
steeds staat dit gebouwtje los van het woonhuis, doch is dan wel op
korte afstand daarvan gelegen. Er zijn evenwel enkele uitzonderingen
aan te treffen, waarbij woonhuis en bakkeet aaneen gebouwd zijn, doch
deze exemplaren zijn verre in de minderheid. De bakkeet is opgetrok
ken met dezelfde soort baksteen als het woonhuis (meestal kleine gele
IJsselsteen)Het gebouwtje heeft geen verdieping, wel een zoldertje,
voor berging van allerlei oude, doch nog niet op te ruimen zaken.
Een belangrijke rol speelde er vroeger de oven in de achterwand. Deze
had een ijzeren deur en was in feite buiten tegen de bakkeet aangebouwd
70
