„DE ZEEUWSE WEG", G
RIJKSWEG NR. 58, VAN POSTWEG TOT AUTOSNELWEG
door ir.J. Zuurdeeg,
(oud-hoofdingenieur-directeur Rijkswaterstaat)
Medio 1977 zal naar verwachting het thans nog enkelbanige stuk auto
weg op Walcheren tussen Nieuwland en Oost-Souburg zijn verdubbeld
en zullen de gelijkvloerse kruisingen zijn opgeheven, waardoor de
zeeuwse weg dan geheel zal zijn vernieuwd tot autosnelweg.
Dit vernieuwingsproces heeft zich in de afgelopen eeuwen enige malen
herhaald.
Twee eeuwen geleden stond de weg bekend als de "Postweg". Om te
verklaren hoe hij aan deze naam kwam, moet eerst worden ingegaan op
de geschiedenis van de post 1) in vroeger eeuwen.
DE POST IN VROEGER TIJDEN
De oudste postvorm is de regeringspost, reeds in de 14e eeuw wordt in
Holland en Zeeland gesproken over "mijns heren messagieren", dit
waren boden, die meestal te voet, doch ook wel te paard, soms naar
verre landen werden gezonden, doch dit waren uiteraard gelegenheids
zendingen. Eerst veel later ontstonden regelmatige diensten. Zo richtten
de Staten van Zeeland in 1673 een regelmatige dienst, 3 x per week, in
op 's-Gravenhage. Het is niet bekend of deze lang heeft bestaan.
Naast de regeringspost groeide door het opkomen van de handel van de
steden, ook de behoefte aan particulier briefverkeer. Vooral na de te
rugkeer der kalme tijden na de Vrede van Munster verkreeg de corres
pondentie grote uitbreiding. De brieven werden vervoerd door (koop-
mans-)boden, eerst op onregelmatige tijden, later in georganiseerde
diensten, geregeld in contracten tussen de verschillende boden, omdat
elke bode in feite slechts het recht had brieven te vervoeren naar een
andere plaats, maar niet om brieven mee terug te brengen. De boden
stonden onder toezicht van de stadsbesturen, eerst direct, later uitge
oefend door speciale colleges onder verschillende benamingen o.a.
Overmannen van de boden (Middelburg 1589 en 1624). Geleidelijk ont
stond in de steden een generaal kantoor met aan het hoofd een postmees
ter. Uit een vermelding in 1582 te Middelburg blijkt de postmeester
daar oorspronkelijk alleen bestelmeester te zijn geweest.
Het vervoer geschiedde oorspronkelijk in de meeste gevallen te voet,
zelfs over grote afstanden, eerst in de 2e helft van de 17e eeuw werd dit
vervoer algemeen vervangen door postritten met paarden; het gebruik
van postkarren was als te tijdrovend in het algemeen verboden en kwam
83
