De inmiddels herrezen Camere van Rhetorica 'De Transfiguratie' te Hulst bleek
door haar relatie met De Fonteine een vruchtbaar contact. Resultaat was de
plechtige zitting, waarop Ch.Heirman, hoofdman van de Hulster kamer, een nieuw
blazoen overhandigde (het oude was sinds lang verloren, - evenals de kennis er
van namens De Fonteine de 'Breve van erkenning' werd uitgereikt (48); Prins
en Hoofdman van het gilde een plechtige eed aflegden waarin zij beloofden 'het
katholieke geloof te zullen voorstaan en te onderhouden, de statuten en privilegi
ën der camere te beschermen en gestand te doen, de kunst van rhetorica te dienen
en te bevorderen'. De historie - men ziet het - sprak op die dag een woordje mee.
's Avonds gaven leden van de Transfiguratie een opvoering van Goldoni's De ware
vriend. In De Wijngaerdrancke mag 'het creatieve werk' (dat op het feest ter spra
ke kwam), verloren zijn gegaan, één kunst heeft zij dan toch verstaan als weinige:
die van te overleven.
NOTEN
Afkortingen
MEERTENS
MAK
DE BOCK
POLDERMANS
WILS
BIJLO
P.J. Meertens, Het Letterkundig leven in Zeeland in de zes
tiende en de eerste helft der zeventiende eeuw, Amsterdam,
1943.
J.J. Mak, De Rederijkers, Amsterdam, 1945.
Eug. de Bock, Opstellen over Colijn van Rijssele en andere
rederijkers, Antwerpen 1958.
D.A. Poldermans, Het spel van de Stathouwer, Archief
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, 1930.
M.P.A. Wils, Het Retoryka Gilde te Kapelle, Bijdragen voor
de geschiedenis van het bisdom van Haarlem dl. 47 (1931)
pp 275-278.
Kroniek van Kapelle-Biezelinge en Eversdijk. Uitgegeven met
steun Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (1923).
1) D.w.z.: het devies stond in een lintvormige encadrering.
2) NI. van Karei V.
3) Daarmee belastte zich o.a. de Goese Nardusbloeme. (MEERTENS p.107)
4) Typerend voor het spelen met betekenissen en het leggen van verbanden tus
sen uiteenlopende zaken zijn naam (De Nardusbloeme) en devies (Met gan
ser herte) van de Goese kamer. Uitgangspunt voor de naamgeving was de
(onjuiste) identificatie van Maria van Bethanië met Maria Magdalena (de pa
trones van de stad); het devies doelt op Mare. 14 3, maar vraagt dubbele
interpretatie: zoals Maria (Magdalena) 'met ganser herte' de nardusolie over
het hoofd van Jezus uitgoot, zo beoefent de kamer 'met ganser herte' de
konst van rhetoryeke; in de derde plaats wordt gezinspeeld op Goes als
37