HAVEN, ACHTERHAVEN EN MEESTOOF TE BIEZELINGE
door G.J. Lepoeter
'Tn de geschiedenis der gemeente Kapelle-Biezelinge komt eerst eenig licht omtrent 1200 met
de Heeren van Maalstede, die de eerste bezitters schijnen geweest te zijn. Indien deze de Bieze-
linge hebben afgedamd, dan kan zulks omtrent 1250 of al vroeger geschied zijn. Hierdoor ont
stond dan de haven en het dorp van dien naam. De dam strekte zich van het oosten naar het
westen, beginnende van de vroegere herberg de Paauw (voorste slop) tot het einde der straat
bij de hofstede Dorpzicht.
Oorspronkelijk had dus de haven een breedte van meer dan honderd meter, doch door voort
durende aanslibbing werd de ruimte steeds minder en belemmerde de scheepvaart zoodat reeds
in 1431 door hertog Philips van Bourgondië bevel werd gegeven tot het uitdiepen der haven.
Van toen af is waarschijnlijk de noordwestelijke hoek der haven gebruikt geworden om de uit
gebaggerde grond een plaats te geven, totdat zij eindelijk de vorm verkreeg zoo als zij zich
thans aan ons oog vertoont."
Dit is een citaat uit de niet gepubliceerde notities over de geschiedenis van Biezelinge van de
hand van wijlen Hendrik Slabbekoorn Wzn. (1)
Hierbij kunnen we enkele kanttekeningen plaatsen. In de eerste plaats de datering van het leg
gen van de dam in de Biezelinge. Deze dam is in de periode van de systematische bedijkings
activiteiten welke plaats vonden kort na de grote overstroming van 1134, in de ringdijk om het
oudland van Zuid-Beveland opgenomen.
Vooral op grond van de gegevens van Dekker (2) dienen we te stellen dat de afdamming van de
Biezelinge plaats gevonden zal hebben in de loop van de 11de eeuw.
De oude dorpsherberg "de Paauw" stond op de hoek van de huidige Noordstraat en het Markt
plein. Voor de Noordstraat wordt hier nog de vroeger in de volksmond gangbare benaming
"Voorste slop" gebruikt, in tegenstelling tot "Achterste slop" voor de tegenwoordige Nieuwe
Kerkstraat. (3)
"Het einde der straat bij de hofstede Dorpzicht" is het punt waar de Klinker een haakse bocht
maakt in de richting van de Eversdijkse weg. De hofstede Dorpzicht is de woning Klinker
no. 24.
Verzanding
Dat in 1431 door Philips van Bourgondië opdracht werd gegeven de verzande haven van Bieze
linge uit te baggeren, is op verschillende plaatsen aangehaald. (4) Dat de Biezelingse haven er
één geweest is waar het verzanden al vroeg problemen heeft opgeleverd, is wel duidelijk. Het
lag ook zonder meer voor de hand; een langgerekt en verhoudingsgewijs tamelijk smal dood
lopend kanaal, waarin het water na iedere vloed tot stilstand kwam en voor een slibafzetting
zorgde. Wel zijn er duidelijke aanwijzingen,dat gedurende een bepaalde periode een spuikom,
zij het van bescheiden afmetingen, in gebruik geweest is om het bij eb naar zee terugstromende
water zijn uitschurende werking te laten verrichten. Het werkelijke effect hiervan zal evenwel
niet al te groot geweest zijn.
34