Het tegenwoordige Kortgene is in 1684 ontstaan na herdijking van de Stadspolder. De
stichting van deze nieuwe plaats met stadsrechten werd geprojecteerd bij de overgebleven
toren van de vroegere parochiekerk van de voormalige middeleeuwse smalstad. In de
eerste woonkern van het herdijkte Kortgene vestigden zich in eerste instantie vooral per
sonen uit Vlaanderen en Brabant (15). Over het verloop van de bevolking in de 18e eeuw
zijn geen gegevens voorhanden; bij de volkstelling van 1795 telde Kortgene 558 inwoners
(16).
In 1941 is de gemeente Kortgene samengevoegd met de naburige gemeenten Kats en
Colijnsplaat tot e'én gemeente Kortgene.
2.2 Evolutie bevolkingsgrootte
Het jaar 1815 betekende een belangrijk keerpunt in de bevolkingsontwikkeling van Neder
land; dit jaar markeerde het eind van de stagnatie in de bevolkingsgroei, die reeds in het
midden van de 17e eeuw een aanvang had genomen (17). Zuid-Holland en Zeeland wer
den na de Napoleontische tijd qua bevolkingsgrootte de provincies met de hoogste groei
percentages. Rond het midden van de 19e eeuw vertraagde het groeitempo voor Zeeland
weer enigszins.
Uit de onderstaande tabel blijkt dat de bevolking van Kortgene tussen 1795 en 1899
ongeveer verdubbelde en een accres vertoonde van 558 tot 1119. Zoals bekend dateert de
eerste volkstelling in ons land van 1795. Vanaf 1828 wordt in het Provinciaal Blad van
Zeeland de "Staat, houdende aanwijzing der Bevolking van de onderscheidene Steden en
Gemeenten ten platten Landen" opgenomen. Na 1854 (het eindpunt van ons onderzoek)
hebben wij uitsluitend cijfers van 1 O-jaarlijkse perioden opgenomen.
Het patroon van de Kortgeense bevolkingsgroei past voor zover onze onderzoeksperiode
betreft nagenoeg in het landelijke en provinciale patroon (Zeeland). Zeer geprononceerd
is de snelle bevolkingsgroei na de Franse tijd: een aanwas van bijna 20% in een periode
Tabel 2.1 De bevolkingsomvang van Kortgene, 1795-1899 (met onderbrekingen)
jaar
aantal inwoners
jaar
aantal inwoners
1795
558(1S)
1844
921
683(19)
1845
923
1807
1846
928
670(20)'
1847
921
1815
1848
919
1849
919
1828
795 1
1850
882
1829
796 2,
1851
925
1830
801
1852
935
1831
809
1853
943
1832
81 Tb
1854
960
1833
810 i
1834
823 b
1859
1005
1835
842 H
1836
840
1869
1014
1837
876
1838
883 1.
1879
1071
1839
887,2.
1840
902,
1889
1108
1841
906
1842
916
1899
1119
1843
913
100