DE VERVLOEKTE DAM
Men vraagt zich af of dit karwei niet beter en heel anders had kunnen worden aangepakt. Dat dit
inderdaad het geval was hebben de Schotten van de 52e Lowland Divisie getoond door bij Nieuw-
dorp, op 4 kilometer afstand van de Sloedam, het Sloe via een doorwaadbare plaats over te steken
en de hele Duitse verdediging rond de Sloedam vanuit de flank op te rollen. Op deze doorwaadbare
plaats over de slikken bij de Kraaijert was bij herhaling gewezen van de zijde van het Zeeuwse
verzet, bij monde van de onvergetelijke heer Pieter Kloosterman uit Nisse. Deze grote verzetsleider
had niet alleen de Schotten, maar ook de Brigadestaf van onze bataljons - onder overlegging van
duidelijke Duitse stafkaarten die onder de neus van de Duitsers waren weggekaapt - gewaarschuwd
vooral niet frontaal over de Dam aan te vallen, maar gebruik te maken van de brede strook harde
kleigrond die bij Nieuwdorp het Sloe als een onzichtbare brug kruiste, als een ware Engelenbrug.
Alleen de Schotten namen de waarschuwing ter harte, al deden ze het later voorkomen alsof ze de
doorgang zelf met behulp van luchtverkenningen hadden ontdekt. Luchtverkenningen in een periode
waarin zelfs de all-weather Typhoons niet konden opstijgen wegens het slechte zicht, door de piloten
als „erwtensoep" gekwalificeerd.
Walcheren stond grotendeels onder water en was, na onze bezetting van Noord-Beveland, volledig
van de buitenwereld afgesloten. Men had gewoon kunnen wachten tot de Duitsers zich tenslotte
hadden moeten overgeven, althans voor wat betreft het gebied tussen Middelburg en de Sloedam.
De kustbatterijen van Walcheren waren uiteindelijk het voornaamste doelwit, omdat dit zware
geschut de ingang van de Westerschelde en daarmee de doorgang naar de vitale havens van Ant
werpen beheerste. Daarom had met uitschakeling van deze hinderpaal en bezetting van de kuststrook
langs de Westerschelde kunnen worden volstaan. Op 6 november hadden de geallieerden alle kanon
nen veroverd en voorgoed tot zwijgen gebracht. Kort daarna zag de Duitse commandant, Generaal
Daser, in dat verdere weerstand, vooral voor het overbevolkte Middelburg, slechts tot verder on
nodig bloedvergieten zou leiden. Hij liet zich overbluffen door een kleine Schotse verkennings
groep, die met amphibievoertuigen van Vlissingen naar Middelburg waren gekomen. Dit op instiga
tie van de dappere Middelburgse arts, dokter Nauta, die in een kleine kano naar Vlissingen was
gevaren om te waarschuwen dat het Duitse Hoofdkwartier te Middelburg rijp was voor een geweld
loze overgave.
De Canadezen hadden met hun bloed bewezen, dat het - ook met een overmacht aan mensen en
materiaal - niet mogelijk was met aanvaardbare verliezen bruggehoofden te vestigen als de aan-
valslijn moet lopen via een kale onberijdbare afsluitdijk van 1200 meter lengte. Daarom had de
aanval over de Sloedam na de desastreuze verkenningservaringen van The Black Watch of Canada
- onmiddellijk moeten worden gestaakt.
Uitgaande van eigen ervaringen en de waarheidsgetrouwe beschrijving van deze noodlottige opera
ties in „Tug of War", heb ik mijn verhaal over deze naamloze slag verteld voor mijn kameraden,
de huidige jonge pelotonscommandanten, die straks als Generaal mogelijk onder soortgelijke
omstandigheden hun verantwoordelijke beslissingen zullen moeten nemen.
17
