GERARD VAN DER WAL
2. Landelijke activiteiten waarin opgenomen de bemoeienissen van De Witt
Hamer op sociaal-politiek gebied te Middelburg (1877-1916) en te
's-Gravenhage (1916-1925).
In 1870 startte de jonge meester (27 jaar oud) zijn landelijke activiteiten.
Hij werd lid van het op 30 oktober van dat jaar opgerichte comité ter bespreking der sociale
quaestie (21). Doel van dit comité was sympathie, aandacht en verandering teweeg te brengen voor
de vraagstukken die met de arbeidende klasse te maken hadden. Een niet als zodanig omschreven,
doch wel onderhuids aanwezig doel. was het leiding geven in liberale richting aan de opkomende
arbeidersbeweging. Dit lukte ten dele. Belangrijke vraagstukken waren onder meer de wet op de
kinderarbeid en het algemeen kiesrecht. In het comité kwam men de toenmalige toplaag der
radicaal-liberalen tegen. Voor het eerst bestond er een vorm van samenwerking tussen arbeiders
en intellectuelen. Tal van leden van het comité zouden later een vooraanstaande rol spelen in het
politieke, sociale en economische leven in Nederland. Vermelding verdienen hier J.C. van Mar
ken, H. Gerhard, mr. H. ter Haar Bzn., O. Rommerts, ir. J.M. Telders, mr. J.D. Veegens, Th.
de Rot, J.T. Scheepers, De Witt Hamer's oude studievriend jhr. mr. H.B. van Tets, mr. A. Ker-
dijk, A. Post en mr. R. Pink. De leden van het comité mr. H. Goeman Borgesius, B.H. Heldt en
prof. mr. B.H. Pekelharing zullen hierna in aparte paragrafen belicht worden in hun relatie met
Mr. M.J. de Witt Hamer, 1843-1925. Advocaat en procureur te Goes en Middelburg, 1866-1877.
Foto Gemeentearchief Goes.
74