GERARD VAN DER WAL
Intussen had De Witt Hamer actie ondernomen
om zijn geesteskind te redden van de dreigende
ondergang. Hij had daartoe op de bestuursverga
dering van de Vereniging van Volksbelangen van
8 juni 1871 een voorstel ingediend. Dit voorstel
behelsde het opzetten van een vennootschap tot
het bouwen van arbeiderswoningen; dit voorstel
werd aangenomen (70). Door de beide verenigin
gen, de Goese arbeidersvereniging en de Vereni
ging voor Volksbelangen, werd een commissie
gevormd, die geheel bemand werd door de links-
liberale intellectuelen uit de Vereniging van
Volksbelangen. In deze commissie hadden zitting
Mr. M.J. de Witt Hamer, Mr. J.A. v. Hoek en
J.M. Kakebeeke (71). Onderwijl werden de
gewijzigde statuten van de arbeidersvereniging
goedgekeurd en werd haar naam Coöperatieve
Arbeidersvereniging Help U Zelve, door en voor
arbeiders (72). In augustus 1871 werd er in de
Vereniging van Volksbelangen een tweede com
missie gevormd, die als taak meekreeg een uit
gewerkt, gedetailleerd plan te presenteren inzake de statuten ener vennootschap tot het bouwen van
arbeiderswoningen (73). In januari 1872 besloot de Vereniging van Volksbelangen de woningen
te bouwen voor een huur van 1,25, tevens mensen aan te zoeken die dat konden betalen en mini
maal 15 arbeiderswoningen te bouwen (74). In maart 1872 liet men een drietal aannemers plannen
uitwerken voor de bouw van een 20-tal woningen (75). De drie firma's leverden hun offertes in,
nl. Firma de Beste 600,— per woning, Firma V.d.Weert 840,— per woning, en V.d. Wisse
900,per woning. De commissie oordeelde dat V.d. Weert kwalitatief de beste offerte had uit
gebracht, deze benaderde het dichtst de doelstelling van de commissie (76). Daarna vond er druk
overleg plaats tussen de Vereniging van Volksbelangen enerzijds en Help U Zelve anderzijds; dit
resulteerde op 5 april 1872 in de aanbesteding van vier woningen (77). De eerste steenlegging vond
plaats op 28 mei 1872 door G.H. Kakebeeke, wethouder van Goes (78). Hierna was De Witt
Hamer samen met Mr. J.H. de Laat de Kanter en Mr. J.M. Liebert nog betrokken bij het vaststel
len der concept acte van de vennootschap (79). In 1877 bij het tienjarig bestaan van de coöperatieve
bouwvereniging werd De Witt Hamer speciaal dank gebracht voor zijn adviezen en activiteiten.
De vereniging telde toen 76 leden, had 8.390,39 aan gelden ontvangen, waarvan 3.582,07'/2
uitgeleende aandelen, en een 8-tal woningen gesticht (80).
Departement Goes van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
Op 22 november 1866 werd Mr. M.J. de Witt Hamer aangenomen als lid (81); weldra zou hij een
vooraanstaande rol spelen met name met voorstellen op sociaal gebied. Een der eerste activiteiten
van De Witt Hamer was te komen tot een volksbibliotheek. Zowel vanuit het Nut als vanuit de
Vereniging van Volksbelangen werd dit initiatief ondersteund. Op 7 October 1868 vond de opening
reeds plaats (82). In 1870 moest door de toestand van de bibliotheek een commissie ingesteld
worden ter restauratie van de bibliotheek, waarvan ook De Witt Hamer deel uitmaakte (83).
J.M. Kakebeeke, 1839-1910.
Wethouder van Goes.
Foto Gemeentearchief Goes.
82