A P. DE KLERK
Wanneer de ambachtsheer van Noordwelle verzoekt de kerken van Zuidwelle en Ellemeet (verder)
af te breken, teneinde het vrijkomend materiaal (of de opbrengst ervan) te gebruiken voor herstel
van de kerk van Noordwelle, staan gecommitteerde raden hem dit maar gedeeltelijk toe. De kerk
van Ellemeet mag (vooralsnog) niet worden afgebroken (90).
In of kort voor 1585 wordt tenminste een hondert negen duyst Zeeuwschen steen, afkomstig van
de verwoeste kerk van Zanddijk, gebruikt voor het Oranjebolwerk in Veere (91). Op verzoek van
Brouwershaven mag deze stad afbraakmateriaal van de kerk van Kapelle (dat isLooperskapelle)
gebruiken tottet opmaken van seker gasthuys (92).
De Staten staan in 1590 toe dat de ruïnen van de Kercken van NyeuwerkerckeDuvendyck, Brydorp
ende Cappelle door de inwoners van deze parochies afgebroken worden. Dit materiaal mag uit
sluitend dienen voor de fortificaties van Brouwershaven (93). Het jaar daarop, wanneer de stad
nog materiaal nodig heeft voor enige poorten, laat zij het oog vallen op de verwoeste kerk van
Westenschouwende Staten weigeren dan evenwel afbraak (94).
De inwoners van Schakerloo vragen rond 1590 toestemming voor de herbouw van hun kerk en het
beroepen van een predikant. Gecommitteerde raden weigeren goedkeuring, en vinden dat de
indieners van het verzoek zich voortaan moeten behelpen metten kerckendienst binnen der stadt
van der Tholen. Voor het eveneens op het eiland Tholen gelegen Westkerke ziet de overheid
blijkbaar (nog) wel perspectief, gelet op de uitgaven ten behoeve van onderhoud der kerk (95).
T SEIVE AOTSEX-S
Het dorp Waarde, het zelve anders. Kopergravure zonder naam en jaartal, uit: W.A. Bachiene, Geographie of aardrijks
beschrijving, 5 delen. Utrecht 1773.
98