Afbeelding 56. Fragment van afbeelding 55 met de preekstoel en de in 1917 vernieuwde preekstoeltrap.
dezelfde als op het Avondmaalsstel dat nu nog in Nieuwdorp wordt gebruikt en dat op 12 maart
1859 door de predikant ds. W. van Elden bij genoemde P.A. de Caes werd gekocht. Afbeelding
59 toont de rekening van die aankoop. (8) Het is waarschijnlijk dat de doopschaal tegelijk met het
Avondmaalsstel is gekocht. Omdat de schaal niet op de rekening is vermeld, is ze mogelijk door
iemand (de predikant?) aan de kerk geschonken. De doopschaal is in 1972 tegelijk met de
preekstoel verkocht (het tin zag men aan voor zink) maar kon worden teruggekocht zodat ze nu
weer in de herbouwde kerk aanwezig is. Het houten voetstuk is in 1972, samen met de kerkbanken
en de preekstoeltrap als brandhout afgevoerd, voordien is er echter nog een foto van gemaakt
(afbeelding 66).
Betreffende het Avondmaalsstel is in de afrekening van de bouw de volgende uitgave verantwoord:
,,Voor 't vermangelen van de bekers tot het Avondmaal 0-2-8." 0,80) (9) Blijkbaar werden
de reeds aanwezige bekers voor nieuwe ingeruild. Gezien het geringe bedrag kan het geen
belangrijke transactie geweest zijn.
Vermoedelijk waren ook toen de bekers van tin. welk materiaal vooral in de zeventiende eeuw
algemeen gebruikelijk was voor Avondnraalsgerei. (10) De kan van het stel werd ,,de pulle"
genoemd. (11)
Merkwaardig genoeg is kort na 1800 weer een keer sprake van ..het vermangelen der bekers ten
gebruike van het Heilig Avondmaal", waarvoor toen 0-7-0 2,10) werd betaald. (12) Waar
schijnlijk zijn de toen aangeschafte bekers tot 1859 in gebruik gebleven.
Het in dat jaar gekochte geheel nieuwe tinnen Avondmaalsstel kostte in totaal 15,80. Afbeelding
60 toont het in de kerk te Nieuwdorp waar het nog steeds in gebruik is.
Toen in 1789. waarschijnlijk op kosten van de ambachtsheren, nieuwe vensters werden bijgemaakt
in de zijgevels (zie blz. 71), liet de secretaris van de parochie, Samuel Du Pon, op zijn kosten
„nieuwe lyen met vergulde letters" voor de preekstoel plaatsen, „in plaats van de vorige, die
slegts met witte verf waren afgeteekend(13) Waarschijnlijk zijn met deze „lyen" psalm- en
gezangborden bedoeld; daarvoor werden wel vaker leien gebruikt. (14)
103