de nodige wijzigingen nog steeds van kracht is. leidde uiteindelijk tot het sluiten van de begraaf
plaats rond onze kerk.
Het kerkhof was niet in klassen verdeeld, maar het begraven geschiedde zonder onderscheid van
rang of stand. Er werden zelfs geen paaltjes of nummers op de graven geplaatst, .zoodat de tot
begraven gebruikte oppervlakte spoedig niet meer van de overige is te onderscheiden, terwijl ook
daardoor niet is na te gaan welk lijk op eene bepaalde plaats begraven is". (87) Rond het midden
van de vorige eeuw bedroeg het aantal begravingen ongeveer 40 per jaar. Uit de in 1845 opgestelde
tarievenlijst weten we bovendien de kosten die aan een begraving verbonden waren.
In tabel 14 zijn de gegevens daaruit samengevat.
De begraafplaats was en bleef eigendom van de kerk. Niettemin nam de invloed van de burgerlijke
overheid gedurende de negentiende eeuw daarop steeds toe. De al genoemde wet uit 1869 stelde
een aantal eisen waaraan niet zonder meer kon worden voldaan. Bovendien moesten begraaf
plaatsen die op minder dan 35 meter van de bebouwing waren gelegen en schadelijk waren voor
de volksgezondheid, worden gesloten. De eerste jaren al werd door gedeputeerde staten verschil
lende keren overwogen dat inderdaad te doen. (89) Onder voorwaarde dat de doden uit Nieuwdorp
niet langer meer te 's-Heerenhoek zouden worden begraven werd sluiting niet direkt geëist. (90)
De burgerlijke gemeente was ingevolge genoemde wet verplicht een algemene begraafplaats aan
te leggen. Aan die verplichting kon ook worden voldaan door een klein deel van een bijzondere
begraafplaats onder beheer van de gemeente te stellen. Gemeentebestuur en kerkvoogden konden
daarover niet tot overeenstemming komen, waarna de gemeente in 1876 een nieuwe algemene
begraafplaats buiten het dorp liet aanleggen.
Afbeelding 85. Het gietijzeren toegangshek aan de kerkdreef.
137
