Bevolking
's-Heerenhoek telt nu ongeveer 1730 inwoners. Uiteraard waren dat er vroeger veel minder; sinds
het ontstaan van het dorp is de bevolking er steeds toegenomen. Als één van de opmerkelijkste
aspecten van de huidige bevolking kan genoemd worden het grote aantal katholieken. In 1960
hoorde meer dan 95% tot die geloofsrichting. (40) Dit is niet altijd zo geweest, want in 1711
bijvoorbeeld waren er maar ca. 40 katholieken (41) op een totale bevolking van naar schatting 300,
dus ongeveer 13%. Op verschillende andere dorpen in de omgeving, die later vrijwel volledig
protestants waren, woonden toen beduidend meer katholieken. (42) In de loop van de tijd heeft er
dus in de bevolking een verschuiving plaats gevonden van vrijwel geheel protestants naar bijna
volledig katholiek. Deze ontwikkeling, die er uiteindelijk mede aan heeft bijgedragen dat het kerk
gebouw van de Nederlandse Hervormde gemeente hier overbodig werd, is in de tweede helft van
de achttiende eeuw begonnen. Een belangrijk punt daarbij was de bouw van een Rooms-Katholieke
kerk in 1796. (43) Vanaf die tijd steeg het aantal katholieken zeer sterk, terwijl het aantal gerefor
meerden aanvankelijk nog ongeveer gelijk bleef, maar na omstreeks 1825 geleidelijk aan vermin
derde. De grafiek in afbeelding 6 illustreert die ontwikkeling duidelijk. (44)
Vaak wordt de groei van de katholieke bevolking in 's-Heerenhoek toegeschreven aan de invloed
van katholieke ambachtsheren en grootgrondbezitters. Volgens Rogier deed de invloed van adel
lijke families zelfs de katholieke enclaves in protestants gebied ontstaan. (45) Als we de beschik
bare gegevens eens wat nader beschouwen blijkt deze verklaring in ieder geval voor 's-Heerenhoek
niet steekhoudend te zijn. In de eerste plaats begon hier de sterkste toename van het aantal katho
lieken juist op het tijdstip dat de invloed van de ambachtsheren werd uitgeschakeld. Bovendien
25
