Vandaag is er deze expositie over de februari-ramp. Wat over deze ramp is vastgesteld op foto, film
en geluid, wat is opgeschreven: dat moet behouden blijven. We moeten de herinnering levend
houden aan deze ingrijpende gebeurtenis in onze geschiedenis, die zovelen van ons zo diep heeft
geraakt.
Ing. W.G. van de Ree,
loco-burgemeester van Goes.
De ramp in de gemeente Borsele.
Van gemeente Borsele uit heb ik voor u de watersnoodramp 1953 belicht middels vier
invalshoeken: de inundatie, de verliezen, het bewustzijn en een impressie van m'n eigen ervaring
van de rampnacht en de eerste dag er van.
Inundatie
In de stormnacht van 1 februari 1953 bereikten in de Westerschelde astronomische waterhoogten
een peil dat bijna drie meter hoger lag dan de gemiddelde hoogwaterlijn. Langs de hele kust van de
huidige gemeente Borsele, vanaf het Zuid Sloe tot voorbij Hoedekenskerke kregen de dijken het
zwaar te verduren door overslaande golven. Even na vier uur in de ochtend sloegen er in de dijken
van de polders van de waterschappen Baarland en Ellewoutsdijk bressen waardoor het water de
polders in stroomde. In de dijk van de Everingepolder werden bij Zweemersdam twee bressen
geslagen van respektievelijk 90 en 120 meter lang. De Ellewoutsdijkpolder inundeerde door het
bezwijken van de Everingse binnendijk. De diepten van de bressen varieerden van 4.50 meter tot 9
meter onder NAP. De dijkbressen in de dijk binnen het waterschap Baarland waren talrijker maar
kleiner en minder diep. Half februari al had men hier alle twintig bressen gedicht. Aan de oostzijde
vijf, met lengten variërend van zeven tot dertig meter en aan de zuidzijde vijftien met lengten
wisselend van tien tot honderdtachtig meter. Ter plaatse van de grootste doorbraak (lang 180 m)
was de dijk nagenoeg geheel weggeslagen. Totaal kwam 2500 hectare onder water te staan. Begin
maart waren alle gaten provisorisch gedicht en was het meeste land droog gevallen.
Verliezen
In het dorp Ellewoutsdijk kostte de ramp drie mensenlevens. Raadslid J. Sandee verdronk er met
zijn vrouw en zijn jongste kind. De twee oudere kinderen, die door hun ouders vooruit gestuurd
waren, bereikten per fiets veilig het dorp Oudelande. In Oudelande waren eveneens drie
mensenlevens te betreuren, allen volwassenen. Een bejaard echtpaar en een oude alleenstaande
man. Allen woonden in het buitengebied en zijn kennelijk in hun vlucht naar veiliger oorden door
het water verrast. Hun lichamen werden gevonden in het land, nadat dit was droog gevallen. In
Baarland is niemand verdronken. Uiteraard is er in het hele gebied veel vee verloren gegaan.
Aantallen daarvan waren door mij niet te achterhalen.
Bewustzijn
Dat men het zich tevoren niet bewust was dat er zich een ramp aan het voltrekken was, wil ik u
vertellen naar aanleiding van het gebeurde op de vooravond van de rampnacht. Het betreft een
ongeval met de veerpont Terneuzen/Hoedekensekerke. Mijn man, toen een twintigjarige jongeman,
10
