METEN MET TWEE MATEN
Lengte: 1 BI. roede 3612 mm.
1 BI. voet 301 mm.
1 BI. duim 25 mm.
Opmerking.
In zijn Pagttafelen schrijft Eversdyck: Deeld de Bloysche Roede in 10 gelyke deelen, soo sal elk
deel een Landmeters voet genoemt mogen worden. Zo'n landmetersvoet was dan dus 36 cm
lang.
2. De Koningsvoet.
Een Friesche roede diemen 's coninckx roede naempt ende gevonden wort opt raethuys tot
Leeuwarden die seggen Johan Sems ende Johan Pieterssen Dou in hunne Practycke des
lantmeters tegen de Leydtsche geproportioneert te syn als 1042 tegen 1000 doet daerom het 1/12
der selver roede oft een voet 1721,4.
Verdeling: 1 roede 12 voet.
Lengte: 1 Fr. roede 3925 mm.
1 voet 327 mm.
Opmerking.
In het tientallig stelsel rekent men gemakkelijker dan in het twaalftallig stelsel. Vandaar dat de
Koningsroede in 10 landmetersvoeten of geometrische voeten werd verdeeld, de tweede soort
landmetersvoet die we leren kennen!
Men rekende, dat een stap van een normaal wandelende man twee zulke voeten was.
3. De Putse of Puttense voet.
Deze maat werd bij dijkwerken gebruikt, waardoor het verspreidingsgebied groot was.
Eversdyck beschikte dan ook over zeven opgaven die onderling nogal verschilden. Hij koos
tenslotte het verhoudingsgetal 1792.
Verdeling: 1 roede 4080 mm.
1 voet 340 mm.
Opmerking.
Sommige auteurs onderscheiden twee gebieden betreffende de Putse maat: de Geervlietse voet
van 34 cm en de Overmase voet van 33 cm.
4. De Rijnlandse voet.
De Rijnlantsche, Delftlantsche, Schielantsche ende Leydtsche voet my gesonden van Johan
Pieterssen Dou, de 13 sept, 1652.
Deze maat was de maat die de overheid in de republiek hanteerde. Vandaar dat de Rijnlandse
voet in veel leerboeken was afgebeeld. Eversdyck meldt opgaven uit:
Stevin, Meetdaet; Van Ceulen, Arithmetische en Geometrische Fondamenten en Marolois,
Geometrie.
Hij koos het getal 1655, afkomstig van vier informanten.
Verdeling: 1 roede 12 voet. elk van 12 duim.
Lengte: 1 roede 3773 mm.
1 voet =314 mm.
1 duim 26 mm.
5. De Schouwse voet.
Een Schoutsche, Noortbevelantsche. Craeyersche of Borselsche voet van 12 duymen ende 12
61
