J. KOK
Hansweert en Wemeldinge. In 1851 droeg Dronkers deze concessie over aan de "Nederlandsche
Maatschappij tot indijking van de ondiepten en aanwassen in de Oosterschelde". Het graven van het
kanaal werd opgedragen aan de firma Thos Hutchings Co uit Londen. Al in 1852 vernielde een
stormvloed het reeds uitgevoerde werk en in 1853 volgde nog een stormvloed. De Engelse
aannemer kon de werkzaamheden niet verder uitvoeren. Er volgde een heraanbesteding. De firma
Peto Betts - eveneens uit Londen - kon de werkzaamheden voortzetten vanaf 1856. Deze
aannemer heeft de werkzaamheden ook niet kunnen voltooien. Vanwege geldnood en
overstromingsschade werden de werkzaamheden in 1858 stilgelegd.
Intussen begon de vaarweg door de Kreekrak steeds verder te verzanden. De (grotere) schepen
moesten de omweg via het Sloe - de vaarweg tussen Zuid-Beveland en Walcheren - nemen. Dat
betekende een langere vaarweg van 59 km. op de route naar/van Antwerpen en 28 km. omweg voor
schepen naar/van Temeuzen (en verder).
Uiteindelijk kwam het 7.75 km. lange kanaal, dat vrijwel noord-zuid werd gegraven, toch gereed.
In 1860 nam het Rijk de werkzaamheden zelf ter hand. De spoorlijn Roosendaal-Vlissingen werd
aangelegd en er kwam een spoordam door de Kreekrak. Het kanaal werd gegraven met drie
verkeersbruggen en bij Vlake kwam een laaggelegen spoorbrug. Bij Hansweert en bij Wemeldinge
werd een schutsluis gebouwd.
De werkzaamheden hadden een vlot verloop. Vissers uit Yerseke hebben ook deelgenomen aan het
vervoer van zand bij de kanaalwerken, de afdamming van de Kreekrak en het Sloe. Zij deden dit
omdat de oestervisserij in die jaren niet voldoende opbracht voor een redelijk bestaan.
Aanleg van de sluis te Hansweert als onderdeel van het Kanaal door Zuid-Beveland in 1865. Dit
was later de middensluis, die tot 1986 in gebruik is geweest. Aan weerskanten de omloopriolen
voor het schutten van de schepen, (foto: GA-Goes)
Het Kanaal door Zuid-Beveland werd op 15 oktober 1866 voor het scheepvaartverkeer geopend.
Aannemer P. van Limborgh Co. uit Rotterdam heeft in Hansweert de schutsluis gebouwd met de
afmetingen lengte 140 meter en breedte 15.75 meter. De sluis was voorzien van ijzeren puntdeuren.
De Kreekrakdam werd op 28 juni 1867 gesloten. Al op 31 juli 1867 reed de eerste stoomtrein over
100
