HET HANDBOGENGILDE "SINT SEBASTIAAN 11 TE
'S-GRAVENPOLDER
door J. Walrave
Inleiding
Het Doelhof.
HET HANDBOGENGILDE "SINT SEBASTIAAN"
Naast de rederijkerskamer "De Fiolieren" behoort het handbogengilde "Sint Sebastiaan" tot de
oudste verenigingen in 's-Gravenpolder. De naam van dit gilde is ontleend aan de naam van een
heilige in de Rooms-Katholieke kerk, zijnde een beschermheilige van de schutters. Hij leefde
vermoedelijk ten tijde van keizer Diocletianus 300 na Christus). Volgens de overlevering stierf
deze heilige door duizend in zijn lichaam geschoten pijlen, toen hij het christendom niet wilde
verloochenen.
Het gilde is een van de oudste handbogengilden of handboogsociëteiten, die er in Zeeland nog
bestaan. Ook van Zuid-Beveland is het nog één van de weinige, die op een zo lang bestaansrecht
kan bogen. Verscheidene gilden, zoals in Biezelinge, Heinkenszand, Hoedekenskerke en Nisse, zijn
verdwenen, terwijl in de vorige eeuw weer nieuwe zijn opgericht, o.a. in Ellewoutsdijk,
Heinkenszand, Kwadendamme, Ovezande en Wolphaartsdijk.
Men moet deze gilden niet verwarren met de zogenaamde mussengilden. Deze verenigingen,
waarvan er momenteel onder andere nog een in 's-Heer Abtskerke bestaat, hebben niet tot doel het
beoefenen van de schietkunst met boog of geweer. Het oogmerk van deze verenigingen was het
bestrijden van schadelijk gevogelte, in het bijzonder van mussen en duiven. De inlevering van
eieren dan wel de poten van een gedode vogel werd met een financiële premie beloond, terwijl
degene, die het beste resultaat bereikte in een jaar, tot koning werd uitgeroepen. Het aantal malen
dat de koningstitel behaald was, verschafte het recht om zich keizer te noemen. Naast dit doel, dat
momenteel niet meer wordt nagestreefd, werd ook getracht gezelligheid in de vereniging te
brengen, dikwijls door middel van een jaarlijks eetfestijn en ook wel door een dag gezamenlijk met
echtgenote, vrouw of verloofde op reis te gaan.
Het Sint Sebastiaansgilde heeft in vroeger jaren op de staande wip geschoten. Het perceel grond,
waarop toen het stengeschieten plaats vond, is na eeuwen thans niet meer in het bezit van het gilde.
Het heeft naar oud gebruik nog steeds de naam "Het Doelhof", hoewel het ook dikwijls in de
jaarrekening van het gilde als het Schuttershof werd betiteld. Ik heb echter niet kunnen ontdekken,
dat met beide benamingen niet hetzelfde werd bedoeld. Het perceel is gelegen tussen de Haagdijk
en. het oudste gedeelte van de in 1851 gestichte algemene begraafplaats, kadastraal bekend onder
sectie C, no. 1, in de hoek "Ooster-Zwake benoorden 't Water". De grond blijkt eeuwen verhuurd te
zijn geweest, eerst als grasland en later als perceeltjes tuingrond onder de leden van het gilde. Uit
de hierna opgenomen rekening over de jaren 1695 en 1696 blijkt deze verhuurd als grasland, terwijl
bijvoorbeeld in 1891 deze verhuur 24,- opbracht. Aan liefhebbers tot het hebben en onderhouden
van een groententuin heeft het een aantal jaren ontbroken met het gevolg, dat het toen voor
beweiding in gebruik werd gegeven. Momenteel is het bij de nieuwe eigenaar weer tuingrond.
63