J. WALRAVE
Bijlage I.
Ordonnantie of willekuere vant antbogengilde van prochie ende heerlickheijt van sgravenpolder waemaer dat ijder schutter hem
sal hebben te reguleren gemaeckt bij d Ed heeren ambagtsheeren als volcht:
1. Eerstelick wert geordineert dat zoo wanneer coninck hooftman en dekens midtsgaders de gemeene gilde broeders genegen
sullen wesen te houden hunne gildefeeste dat dezelve als hare ambachtsheeren hiertoe sullen hebben te versoecken consent en
sullen den eersten dinsdach naert houden van den feeste over brengen dubbel getal van schutters om nieuwe hooftman en twe
dekens te eligeren gelick mede uit verkiesen van nieuwe schuijtters.
2. Hooftman en dekens alsoo gemaeckt en gestelt sijnde sullen sij dat selve ampt aenvaerden moeten op de boete van elck tien
schellen te verbueren soo menichmael als sij t remuntieren ende weijgeren te sijne en sullen de dekens gehouden wesen van
hunne administratie en bewint de welcke sij geduijrende den tijt vant eene gehouden gildefeest tot het andere voltrocken hebben
gead te doene rekeninge bewijs en relijqua voor den koninck hooftman en gemeene gildebroeders voort eindigen vant feest oock
naer dat de rekeninge gehoort gesien ende gesloten en geteijkent sij gesaemderhant te sullen werden gesmaldeedlt op ijder hooft
naer oudergewoonte en gebruijck ende sal als dan een ider gildebroeder promptelijck ofte uijterlick binnen den tijt van veertien
dagen op pene van executie aan sijne gereetste goederen te sullen mogen doen derijgeren door de bode deser prochij in vougen
als oft sij voor schepen verwonnen ende gecondemneert ware sonder eenige exeeptien te ontfangen.
3. Niemant en sal uijt dit gilde ofte schutterien mogen gaen ende quicteren zijn schutterschap dan bij voorgaende consent ende
verhuijsen vande Ed. ambachtsheeren in soodanich geval gelijck mede int uitsterven ende verhuijsen betalen sullen voor
dootschult X sch.
4. Zal oock een ijder schutter soo wanneer de vogel geschoten wert gehouden sijn te komen ter opiate vande pappegaeij met een
booge en ses bouten ten misten op de verbuerte van vijff schellen.
5. Is mede gestaueert dat soo wat schutter ofte gilde broeder den vogel sal comen aff te schieten vrij sal zijn van soodanigen
kosten ende lasten alser ter causie vant gildefeest te houden zullen comen te vallen.
6. Soo haest hooftman met de twee dekens sullen sijn gemaeckt sal henlieden geworden d administratie van alle der gilde
goederen ende incoomen met alle wes daer aenkleeft ende die administratie getrouwelick exerceren ten uijt eijnde vant
naestaenstaende gildefeest.
7. Indien bevonden wierde dat enige gilde broeders questie ofte geschil maecte binnen dit gilde de sulcke zal verbueren tien
schellen vlaems ende bovendien noch staen ter corectie van koninck ooftman en dekens gelick mede niemant in eenige
vergaderinge vant gilde en sal vervorderen te vloecken sweeren lasteren en diergelicke. Item te vechten smiten op de boete en
correctie als vooren doch soodie stoutelick een mes getrocken heeft zal tot hooger boete ende corectie vervallen zijn.
8. Zoo wanneer de maent schoten en bij t een t ander quartier zijn voltrocken ende gewonnen verteert worde en sal geduerende
die voordeelen er geene vand schutters in quartier zijnde mede geschoten hebbende vermogen een vreemde binnen te roepen
ofte trecken dan bij consente vande mede gildebroeders gelick mede verstaen wert niet te sullen mogen geschieden soo wanneer
t gildefeest sal gehouden werden op de verbuerte van op de maentschoote sulcx te hebben gedaan eene schellick en op t gilde
feeste vijff schellen boven welcke boete hij noch gerekent sal werden voor een dubbel man soo dickmaels hij bevonden werde
met sijn tween te verschinen uitgesondert als ment gilde feest houdt soo vermach en wert een ijder toegelaten te comen met sijn
huijsvrouwe ofte bijgebreke van dien met zijn dochter ofte met een ander vroupersoonen.
9. Geduerende t houden van t gilde feest en sal geensins vermogen eenich gilde broeder ofte gilde suster t huijs te dragen ofte
doen dragen spijse van de tafel op de verbuerte van vijff schellin vlaems.
10. Wanneer eenige vergaderinge sullen werden geleijt bij conick hooftman en dekens omme te besonieren op eenige saken
tgilde betreffende sal in dien gevoech de bode gelast en bevolen werden oock bij hem sulcx moeten werden nagecomen van te
sullen ijder gilde broeder kontschap te doen hebben een dach te vooren en hij dan coomt ofte niet soo sullen de presente den
apsente bevangen en dapsente beneffens de presente gehouden sijn t in alle lasten te contrijbueren ende betalen.
11. Soo het gebuerde datter ijemant van de gildebroeders ofte susters quame te overlijden soo sullen alle gilde broeders
gehouden sijn ter begravinge te comen mijdts ijder door den bode ene vernachte weten sullen gedaen werden ende niet
compareerende sal als dan verbueren twe schellen ten ware bij siecte ofte uijtlandicheijt t welck excuseert en sal t gilde voor
dien dienst genieten tien schellen indien iemant vande gilde broeders comt te sterven acht maenden voort houden vant
aenstaende gilde sal zijne weduw kinderen ofte andere colaterale vrienden gehouden wesen inde kosten ende lasten gevallen
sedert t laest voorgaende gehouden gildefeest tottet toecomende incluis hebben te compareren tgildefeest geduierende.
12. Int houden vant gilde feest sal bij de gilde broeders ende susters desen regel werden geobserveert en nagecomen te weten
dat sich niemant langer en sal met de spise op de tafel staende vervroijlicken ofte deselve bij blijven als tot den negen uren des
avonts ter welcken eijnde de dekens geautorijseert ende gelast blijven sonder tegenspreken van iemant op de voorgemelte ure de
spijse vande tafel te dragen ofte doen dragen en annopende die drancken sal ter ure voorsz eenige meer getapt ofte geschoncken
werden dan alleenelick die als dan inde kannen ende glasen bevonden werden sal sonder nochtans geduerende t drincken dies
overijgen drancen kaarssen ofte ander licht ten laste vant gilde te mogen branden.
13. Soo wanneer bij hooftman en dekens maentschote gelegt wert soo sal een ijder gehouden sijn te compareren te hebben
ontfangen door den bode op de comparijtie een vernachte wete des saterdaegs ten alff vieren percijs int schuijttershoff met boge
en twe pijlen ten minsten en sullen de noncomparanten op de voorsz gesetten tijt verbueren twe schellen vlaems ende praesente
gehouden sijn te schieten drie spelen ijder spijl tot verliesers laste twe personen sijnde een schellen in gevalle meer geschooten
wiert zal gelden twe groote vlaems elck man ijder spel ende soo wie in gebreke blijft sonder wettelicke reden van ontschult die
sal gedoogen dat de prasente de boete verteren met oock t verlies van drie maentschoten jae alwaert datter maer een ofte twe
schuitters verschenen.
14. Indien ijemande soo buijten als binnen t gilde zijnde sich quame te vergrijpen binnent doel hoff geduirende t schieten vande
maent schote ofte in gelicke exercitie naer de selve int spreken van vloeckwoorden schelden lasteren en diergelicke sal
verbueren tot een boete van twe grten vlaems dewelcke soot die schuitter is gegeven sal moeten werden alheer hem t schieten
toegelaten wert ende een vremde sijnde die voorsz boete te sullen geven datelick ofte sijnen hoet in plaetse die op de prange
gehangen en daernaer geschoten werden sal die schutter verbueren hem vergrijpende als voors ten tijde als men gewin verteert.
Indien soo de voors schutterie is ingestelt tot borgerlicke conversatie en tot vermeerderinge van onderlinge vruntschap der
86
