Beetwortel- en meekrapalcohol uit Goes en omstreken 1853-1860.
Inleiding
A.J.P. SAAIJMANS VADER CIE EN HAAR BRANDERIJ "MERCURIUS" TE GOES
Wie aan jenever denkt, denkt aan Schiedam. In voorgaande eeuwen was Schiedam niet de
enige plaats in Nederland waar jenever gestookt werd, het Noordhollandse Weesp stak
Schiedam naar de kroon, terwijl ook in steden als Rotterdam/Delfshaven, Delft etc.
jenever gestookt werd. Het betrof dan echter altijd graanjenever. In de negentiende eeuw
werd echter ook van aardappelen, beetwortelen/suikerbieten) en meekrapwortelen alcohol
gestookt.
Tussen 1835 en 1850 bloeiden de aardappeljeneverstokerijen in met name Groningen,
Noord-Brabant, Limburg en het Hollands-Gelderse rivierengebied; of er ook in Zeeland
dergelijke bedrijven zijn geweest heb ik tot nu toe niet kunnen achterhalen.In de jaren
vijftig begonnen op verscheidene plaatsen in Nederland ondernemers alcohol uit beet
wortelen te stoken. Dit is niet te verwarren met de melassespiritus (spiritus=alcohol) door
de suikerbietfabrieken als restprodukt gefabriceerd./1)
In 1855 richtte een Goese ondernemer een beetwortelbranderij op, een van de eerste in
Nederland.
Branderij "Mercurius"
Daarnaast waren er ook plannen om te Goes en in de directe omgeving uit meekrap
wortelen alcohol te stoken. Of deze "jenever" echt smaakte is onbekend uitgezonderd een
opmerking gemaakt in 1856 door een belastingambtenaar.
Wettelijke bepalingen
Beetwortelbranderijen hadden net als de branderijen die graan gebruikten zich te houden
aan de wet uit 1822 op het binnenlands gedistilleerd, vervangen door de wetten van 1855
en 1862. In de wet van 28-12-1855 nr. 103 werd het begrip branderij 5e klasse
omschreven.
39