G.J. LEPOETER
Het ligt een beetje in de trant van ervaringen van de schoolopziener op andere plaatsen: in
's-Heer Hendrikskinderen verzet de schoolmeester zich tegen alle verbeteringen, in
Yerseke slaat de onbekwame onderwijzer vermaningen en bedreigingen in de wind om
alles te laten zoals het is. De onderwijzer van Oudelande wordt door Huët onkundig en
verwaand genoemd, die van Nisse lusteloos. In 's-Heerenhoek is de schoolmeester J.
Wagenaar - die vanaf 1752 les geeft en nu 81 jaar oud is - een oud en afgeleefd man, die
op de ouderwetse manier bezig is.(18)
We zijn van mening dat er in Kapelle een bijkomend probleem was. In tegenstelling tot
vrijwel alle andere plaatsen, waar de eigendom van het schoolgebouw bij de kerk of bij de
gemeente berustte, was het in Kapelle de schoolmeester Johannes Staal die de eigenaar van
het schoollokaal was.
Ansichtkaart van een gedeelte van het Kerkplein omstreeks 1900. De woning die gedeeltelijk schuil
gaat achter de pomp, was de woning van Johannes Staal (destijds annex schoollokaal) Nu is dit
Kerkplein nummer 39.
Hij woonde aan de oostzijde van het Kerkplein en had een lokaal bij zijn woning, waarin
de school werd gehouden.(19)
In 1848 wordt door de schoolopziener J. ab Utrecht Dresselhuis een tabel opgesteld,
"aanduidende de al of niet plaats gehad hebbende veranderingen ten aanzien van de
schoolvertrekken in het derde Schooldistrict van Zeeland, de stad Goes uitgezonderd,
sedert het jaar 1820". Hierin lezen wij over de gesteldheid van de Kapelse school in 1820:
"Alles slecht en slecht onderhouden daarenboven, met oude meubelen eer overladen dan
beweldadigd".(20) Voorwaar geen opwekkend beeld en zeker niet uitnodigend om met
plezier onderwijs te ontvangen!
Hoe deze afwijkende eigendomssituatie ontstaan was, hebben wij niet kunnen achterhalen,
maar het zal de schoolmeester zeker een bepaalde machtspositie hebben verschaft. De
gemeente zou er later in ieder geval nog mee in een lastig parket komen.
60
