J. BOOGAARD
Schaatsenrijden bij de Koepoortbrug, naar een schilderij uit c.1850
opvattingen in liberaal Nederland. Vooral in de jaren zestig van de negentiende eeuw was
er een diepgaande discussie gaande hoe men kon komen tot een betere ontwikkeling van
het volk. In de Goese situatie speelde daarbij een aantal factoren een rol. In 1866 bestond
het Goese Departement van het Nut 50 jaar. In een feestrede ter gelegenheid daarvan riep
het bestuurslid Dr. E. Moll op "om door te gaan. met onverminderde ijver, de beschaving,
die den mensch veredeld, in alle standen te bevorderen".5'
Een tweede factor was de oprichting van de H.B.S. in Goes in 1866. Nieuwe docenten,
zoals Dr. C. Walig, D. de Koning, F. Faiselij en Dr. A.W. van Campen versterkten de
rangen van het Nut en brachten hun ideeën in.61
In de winter wan 1866 1867 werden vanuit het Nut een drietal verenigingen opgericht:
De Vereeniging voor Volksvoordrachten, die zich ten doel stelde door middel van een
lezing, volksvoordrachten noemden men die toen, belangrijke onderwerpen onder de
aandacht van "onzen arbeidenden stand" te brengen.71
De Vereeniging voor Volksbelangen.
Deze vereniging stelde zich ten doel: "het verspreiden van kennis en gezonde
begrippen op maatschappelijk gebied".8,L
De Vereeniging tot het regelen en bevorderen van Volksvermaken:
Het doel was "het volk door gepaste uitspanningen en feestelijke bijeenkomsten
aangenaam en zo nuttig mogelijk bezig te houden, opdat de smaak voor het goede en
schoone aangewakkerd worde".
64
