Volkenkundige Voorwerpen
De conservatoren drs. F. van der Doe en drs. E.J.M. van der Geest berichten als
volgt:
De collectie Etnografica werd dit jaar uitgebreid met een schenking van een ste
nen bijlkling uit Nieuw-Guinea. Het voorwerp is in 1962 meegenomen naar Ne
derland door, toen soldaat, Jo Matthijsse uit Oost-Souburg. Deze had de bijl van
gepolijste dioriet geruild voor 'twee pakjes 'Zware Van Nelle' met een inwoner uit
Biak of West-Papua. Het was een tijd van dreigende oorlog en onderhandelingen
over de overdracht van Nederlands Nieuw-Guinea aan Indonesië. In 1962-1963
zaten zo'n tienduizend Nederlandse militairen in Nieuw-Guinea. Bij aankomst
werden ze naar een opleidingskamp in Manokwari gestuurd voor een jungletrai
ning en ook in Sorong en Biak waren Nederlandse militairen gelegerd. Matthijsse
gaf de bijlkling na zijn uitzending aan zijn dienstmakker Freddy van Nieulande en
die schenkt deze, anno 2018, aan het Zeeuws Genootschap. Het bijltje is interes
sant voor de verzameling Volkenkundige Voorwerpen en vormt een waardevolle
aanvulling, temeer omdat de collectie al een relatief groot aantal voorwerpen uit
Nieuw-Guinea omvat. Hieronder zijn ook enkele bijltjes waardoor verder verge
lijkend onderzoek kan worden gedaan. De stenen bijl was een gebruiksvoorwerp
van de inheemse bevolking de Papoea's, die toen nog niet of nauwelijks ijzeren
gereedschap kende. In het tijdschrift Zeeland zal nader aandacht aan het bijltje
worden besteed.
In het verslagjaar kon de zilveren sigarettendoos van Meinard Sprenger, zoals
vermeld in het jaarverslag 2017, nog niet aan de 'collectie Sprenger' worden toege
voegd. Door omstandigheden is het bezoek vanuit Canada uitgesteld.
De verzameling kwam dit jaar in het nieuws door twee bijzondere publica
ties, waarin van een aantal van de oudste voorwerpen hun oorsprong en belang
78
2018
Stenen bijlkling, in 1962
geruild in Nieuw-Guinea,
geschonken door F. van
Nieulande. Zeeuws Museum,
KZGW.
