In december 2018 verscheen het boek Collecting in the South Sea. The Voyage
of Bruni d'Entrecasteaux 1791-1794 onder redactie van Bronwen Douglas, Fanny
Wonu Veys en Billie Lythberg. Specialisten over de hele wereld beschrijven de
bijzondere voorwerpen die de Franse zeevaarder en ontdekkingsreiziger admiraal
Joseph Antoine Bruni d'Entrecasteaux (1739-1793) meenam van zijn laatste reis
naar de Stille Oceaan. Caroline van Santen, conservator van het Zeeuws Museum,
vond in de verzameling Volkenkundige Voorwerpen drie knotsen in de vorm van
roeispanen uit Tonga, die toen ook meegenomen zijn. Zij onderzocht de her
komst en ontdekte hoe ze in de collectie van het Zeeuws Genootschap terecht
kwamen en nu in het Zeeuws Museum zijn. Ze werden in 1808 geschonken door
Aarnout Matthias van Citters. Een deel van het onderzoek richtte zich op het
netwerk en op de familierelaties. Er blijken enkele gebieden in India waar Euro
pese families bij elkaar woonden, meestal bij de handelsposten van de Verenigde
Oost-Indische Compagnie.
Er ontstonden relaties en vriendschappen. Van Citters' vader had diverse func
ties bij de VOC en kende daardoor een zekere Isaac Titsing en die kende de En
gelsman John Hayes, die op de hoogte was van de ontdekkingsreis, de bijzondere
voorwerpen die verzameld waren, en de afloop met de dood van kapitein Bruni
d'Entrecasteaux. Hij kreeg deze informatie van diens opvolger kapitein Hesmivy
d'Auribeau. Mogelijk zijn toen ook via die lijnen voorwerpen uitgewisseld. De
familie Van Citters repatrieerde aan het einde van de achttiende eeuw en woonde
toen weer in Middelburg. De drie houten knotsen zijn verschillend van vorm,
variëren in hoogte en hebben waarschijnlijk ook verschillende vervaardigers. In
het hout zijn naast geometrische patronen ook bladmotieven, mensen en dieren
gegraveerd. Het boek is door Caroline van Santen geschonken aan het Genoot
schap en toegevoegd aan de verzameling Boeken.
Ten behoeve van het project Collectie Online is gewerkt aan het toegankelijk
maken van meer dan honderd volkenkundige voorwerpen. Aanvullende informa
tie werd vergaard aan de hand van het archief van het Zeeuws Genootschap in het
Zeeuws Archief en de handschriftencollectie in ZB| Planbureau en Bibliotheek
van Zeeland.
Natuurhistorische Voorwerpen en Naturalia
Op meerdere plaatsen in Zeeland worden ter gelegenheid van het jubileum van
het Genootschap in 2019 tentoonstellingen georganiseerd, waar voorwerpen
worden getoond uit de Genootscollectie die in het Zeeuws Museum bewaard
8o
