keer, en nog een keer, waardoor er nu bepaalde boeken zijn die ik nooit meer hoef
te lezen.
Ik vertel dit omdat ik vermoed dat dit iets is wat ons allemaal bindt, hier van
daag. Je zou het nieuwsgierigheid kunnen noemen, maar wellicht is mooier: de
Genootschapstraditie, een traditie van breed kijken, vrij denken, onderzoeken en
denken in oplossingen.
Het was in die traditie dat het Genootschap in de eerste honderd jaar van het
bestaan prijsvragen uitschreef: Wie weet een machine om brood te kneden? Wat
is goed onderwijs? Hoe wordt een mens gelukkig? De winnaars kregen dan deze
penning met daarop de zeven muzen, de artes liberales en de tekst 'Non sordent
in undis. Wie breed kijkt, gaat niet onder in de golven.
Het was in die traditie dat het allereerste Natuurkundig Genootschap der Da
mes ter wereld werd opgericht, hier in Zeeland.
Het was in die traditie dat, na de Ramp, toen iedereen al had besloten dat de
Oosterschelde maar dicht moest, het Genootschap zei: Moet dat echt? Kunnen
wij niet vrijer denken, breder kijken, alternatieven zoeken waarin de natuur ook
een plek heeft.
Het is om die reden dat, toen wij als Jubileumcommissie Jeugd (Marjan Ruiter,
Gerrie Wisse, Nathalie van de Zanden, Joeri Versluis, Henk Zielstra en ik) dach
ten over hoe wij 250 jaar Genootschap zouden vieren, wij juist die Genootschap
straditie centraal wilden stellen. En wel met een prijsvraag, 150 jaar na de laatste.
Maar waarover? Ook niet ingewikkeld. De Energietransitie. Neutrale term,
enorme opdracht. In Parijs maakten alle landen ter wereld de historisch afspraak
om in 2050 alleen nog maar duurzame energie te gebruiken. In Brussel beloofden
wij, bindend, om in 2020 twintig procent minder te gebruiken, twintig procent
minder uit te stoten, twintig procent duurzamer te zijn. De Klimaatwet is klaar.
Maar hoe? Dat is nog totaal onduidelijk. Daarbij speelt dat nog niet iedereen, zo
als Christiane Figueres het zegt, de alarmklok heeft ingeslikt.
Wij zijn ontzettend blij dat de Stichting Zeeuwse Publieke Belangen, met di
recteur Koen Verbogt, deze Young Energy Society Challenge (YESC) heeft willen
ondersteunen. Omdat juist een prijsvraag over de energietransitie zo goed past bij
Zeeland, bij het Genootschap, bij de jeugd.
De prijsvraag past bij Zeeland. Land in Zee. Wij zien de zeekraal, voelen de
wind waaien, weten dat wij ooit voorop liepen met wat ooit de eerste biologische
boerderij van Nederland was, net als de Stormvloedkering, als achtste moderne
wereldwonder, en nu weer, met de energiecoöperaties.
66
2019
