"mijn wensch werd dan voldaan, 't mogt eindlijk mij gelukken ontzaglijk
Zwitserland Uw achtbaar erf te drukken enz. 11
Daar nadert Schaffhausen. Dat viel tegen: zeer nauw, onaanzienlijk en
vuil. Maar de omgeving is prachtig: ,,gansch verrukt waren wij aan het
punt gekomen, dat hier den loop der Rijn zoo verrassend als aangenaam
aanbiedt: de rivier van Schaffhausen tot het kasteel Lauffen (de waterval)
door eene ondiepe rotsachtige bedding in zijnen snellen stroom gestoord,
en vooral hier ter plaatse door eenige zigtbare rotsblokken min of meer
teruggehouden doet hier een schuimend golfgeklots ontstaan, hetwelk als
zilver bij den helder en donker groenen vloed der Rijn kan vergeleken
worden. Het landschap men van hier voor oogen heeft is zeer schilder
achtig, heuvels met heerlijk houtgewas, wijngaarden en granen bebouwd,
waarin de menigte lusthuizen heerlijk uitkomen, geven aan hetzelve veel
levendigheid en schoonheid. Eerst toen de avond was ingevallen keerden
wij langs een zeer steil en moeijelijk pad naar de stad te rug".
Het hotel heet de Kroon.
6 juli. "Om het effect der zonnestralen op het regenstof te hebben reden
wij niet heel vroeg van Schaffhausen naar het kasteel Lauffen (f uurs
afstand van de stad). Hetzelve hadden wij bereikt zonder veel van den
rijnval te hebben gemerkt, en wat wij er nog van bespeurden, voldeed
volstrekt niet aan onze gespannen verwachting. Om al aanstonds naar
waarde dit verheven natuurtoneel te waardeeren, is de route naar Zurich
tot Neuhausen beter geschikt dan langs die, waarheen wij gereden waren.
Het kasteel ons in het minst niet interesseerende bragt men ons in een
koepeltje in de helling der wallen van dit eertijds versterkte slot gebouwd,
vanwaar wij nu onophoudelijk eene ontzettende massa water te vergeefs
door vier ontzaggelijke en begroeide rotsbrokken, die elk oogenblik
drijgden met het woedende water te worden meegesleurd, in deszelfs
val gestoord, ruim 70 voeten met een verschrikkelijk geraas schuimend
neder stortte. Prachtig en trotsch was dit tooneel, hetgeen nog verhoogd
werd door de schitterende kleuren der regenboog in het boven de rivier
50 voeten hoog opgedreven regenstof door de helder schijnende zon ge
formeerd. Hoe verrukkend ook dit punt voor ons was, hetzelve is echter
niet te vergelijken met hetgeen wij aan het van onder tegen den vloed
vervaardigd plankier hadden, waar wij langs een zeer glibberig en moeije
lijk pad waren afgedaald. Dit standpunt is hier achter een min of meer
vooruitstekende rots, waarlangs het voornaamste en breedste gedeelte
der Rijn neder stort juist gelukkig gekozen, om het water in zijne volle
kracht en de val in zijne gansche waarde te leeren kennen. Het is even
eens alsof men in het midden der stroomen zich bevindt en onder dezel
ve bedolven wordt, terwijl men elk oogenblik door den vloed met het
trillend staketsel meent te worden mede ge sleept, en (te regt zegt Mr.
Drieling) den stoutmoedigsten doet sidderen. Het donderend geluid en
nooit gekend geweld, het zoo digt nabijzijn van dit majestueus watertoo-
neel, het den bewonderaar alles omringende vreemde en etonnante maakt
op hem gewis een diepen indruk en belette ons in de eerste oogenblikken
onze denkbeelden noch onze gansch nieuwe gevoelens voor de verhevene
grootheid der natuur uit te drukken.
Het overig gedeelte van den dag werd in briefschrijven, journal in order
brengen en preparatien tot de verdere reis, doorgebragt.
Hetgeen gedurende het verblijf alhier mij en ons allen trof, was de vrien
delijke bejegening en beleefdheid der Zwitsers. Derzelver hartelijkheid
en begeerte om den vreemdelingen van dienst te zijn en te regt te helpen,
55