verhalen omringde realiteit, waaraan niet alleen onder vrouwengemis la
borerende zeelieden vast en vurig geloofden. Ook landrotten hadden in de
zen een onwankelbaar geloof, temeer omdat men op kermissen de singu
liere mengwezens met eigen ogen kon aanschouwen. Maar in „Cadsandria",
Zeeuwsch jaarboekje voor 1858, in een artikel over de zeemeermin van
Westenschouwen, weet H. M. C. van Oosterzee het bedrog te doorzien:
MWel heeft men ze, gedroogd, nog in onzen tijd op de kermissen zien ver-
toonen; maar het lijdt geen den allerminsten twijfel of dat waren huiden
van een aap en een visch bedriegelijk zamengevoegd, terwijl het sterke
vernis de ontdekking van het bedrog nog moeilijker maakte". In Zwarte-
waal is, volgens Junius, het ,,uytghedrooghen lichaem van sodanighen
Zeemonster midden in de kerck opgehanghen"
Het konkreet geloof aan de zeemeermin als werkelijk personage is, op
restverschijnselen na, teloor gegaan. Het kon geen stand houden in een
tijd van camera's, denkonderwij s en exakte waarnemingen. Maar als
beeld-in-de-ziel is de zeemeermin een onvergetelijk bezit van de wester
se mensheid geworden, niet alleen de wereldberoemd geworden Kleine
Zeemeermin van Hans Christiaan Andersen, rank gezeten aan de water
lijn van het wonderbaarlijke Kopenhagen, kwetsbaar en als in gepeins ver
zonken. Het vrouwelijk zeewezen (niet de stoere mannelijke evenknie) mag
ook daarom zo aanspreken, omdat het, in deze mannenmaatschappij, het
eeuwig-vrouwelijke symboliseert.
In de Lage Landen zijn zoveel zeemeerminsagen, dat Bert Sliggers er een
heel boek over bijeenbracht, met afbeeldingen rijk verlucht.
Niet alleen prenten geven meermin-konterfeitsels, ook op gevelstenen en
uithangborden en als windwijzer is deze mytische figuur veelvuldig aan te
treffen. De Meermin was een geliefde herbergnaam, niet alleen in Enge
land.
Wapen van Waterschap
Schouwen
Wapen van het eiland
Schouwen
27
