Toch hangt dit alles ten nauwste met elkaar samen. En ik ben er hoe langer hoe meer van overtuigd geraakt dat de zwarte (Vlaamsche) leeuw in het wapenschild van Zieriks-ee z'n oorsprong vindt in de Vlaamsche Leeuw van Vlaanderen, (zwart in gouden veld. -- Vermits Vlaanderen en Zeeland een gemeenschappelijk leven hebben geleid gedurende een gansche periode van de Middeleeuwen, zoo is ,,het niet ver wonderlijk, dat de eerstgenoemde (Vlaanderen) een diepen invloed heeft uitgeoefend op de instellingen van de tweedegenoemde (Zeeland)", schrijft prof. dr. I. H. Gosses in „De rechterlijke organisatie van Zeeland in de Middeleeuwen" (Groningen-Den Haag, 1917). En dat de administratieve en rechterlijke organisatie van Zeeland, samen met die van de Vlaamsche kasselarijen, veel overeenkomsten vertonen; langs twee kanten hebben zich instituten ontwikkeld, die zéér met elkander in overeenstemming zijn en waarvan de evolutie opvallend dezelfde is geweest. Zooals ik boven reeds zegde: het lijdt m. i. geen twijfel dat de burggraven van Zeeland voortgekomen zijn uit een familie van kasteleins (castellani) op een der burchten of heerenhoven in Zeeland. En die burchten of hee renhoven (,,palatia") trof men aan: op het eiland Voorne (in Den Briel aan vankelijk een heerenhof), in Oostvoorne (een castrum), op Westvoorne (Goeree), op Schouwen (te Zieriks-ee), -- later woonde het geslacht Re- nesse op het slot „Moermont" --, alles in Zeeland-beoosten-Schelde; voorts had het geslacht Van Voorne ook nog (althans tot eind 1204 een burcht op Tholen, te Scherpenisse bij Poortvliet. -- Het eerste lid van het geslacht Voorne dat uit officiële stukken bekend is, was een zekere Hugo de Vorne, die als „princeps" -- edele (misschien uit den prae-feodalen adel voortgekomen?) -- wordt vermeld in een twee tal akten van bisschop Burchard van Utrecht, anno 1108, als getuige en als leenman. In 1108 staat de Heer van Voorne dus nog in leenverhouding tot den Utrecht- schen bisschop. Maar de Utrechtsche wereldliike invloed is -- sedert Dirk V zich graaf van Holland is gaan noemen (sinds 1085) -- benoorden de groote rivieren voortdurend verder afgenomen. En Voorne (beneden den toenmaals zéér breeden Maasmond (het eiland Rozenburg bestond toen immers niet), heeft zich ontwikkeld tot een sou- vereine heerlijkheid, als *t ware schrijlings ,,te paard zittend" tusschen eenerzijds het graafschap Holland en anderzijds het graafschap Vlaande ren. De Heeren van Voorne werden ook voortdurend machtiger en aanzien lijker in deze streken van West-Europa. Na de hiervoren genoemde Florencius en Theodericus, gebroeders, komen we nogmaals een Hugo dominus de Vorne in de akten tegen, welke tevens castellanus Zelandiae wordt genoemd. Na diens overlijden v66r 1216 wordt hij opgevolgd door zijn broeder Theodericus dominus de Vorne et castel lanus Zelandiae, overleden v66r 1229. Deze laatste heeft het geslacht voortgezet en wordt opgevolgd door den machtigen heer Henric van V O O R N E burggraaf van Zeeland. Hij was een hoogst aanzienlijk edelman en een weldoener van de Vlaam sche Abdij ,,Ter Doest"; en hij huwde met Mabelia van Cysoing, eene doch ter uit het hoogadelijk geslacht Van Cysoing, dat behoorde tot de vier ,,bers" (=baanderheeren) van Vlaanderen (in 't Engelsch: Pears). Cysoing ligt een eindweegs ten zuidoosten van Rijsel Lille-en-Flandre. Van dezen Henric van Voorne, burggraaf van Zeeland, bestaan een twee tal oorkonden, door hem uitgegeven in onderscheidenlijk 1255 en 1257 te Zieriks-ee. Natuurlijk in het heerenhof aldaar. 91

Tijdschriftenbank Zeeland

Kroniek van het Land van de Zeemeermin | 1977 | | pagina 93