Bie ons op durp
te Eikerzee de volgende zin op: dae vol van da fiene mook „er valt een
drenzende, doordringende motregen".
Ook na de Tweede Wereldoorlog bleven de typisch Schouwse woorden in de brie
ven van „Joös" niet achterwege. Uit 1951 noteerden wij woorden als eunebiën
„honingbijen" (waarschijnlijk oud-Schouws, zie mijn Dial. Sch.-D. blz. 52),
guissede „gutste" (wederom een oude verledentijdsvorm, zie hierboven, blz.
127) en spreeuwieken „spartelende, krampachtige bewegingen maken met armen
en benen". In de samenspraken van „Joös in Jaone" ter gelegenheid van de
Zierikzeese kermis ontdekten wij: saole „sukkel, ook met ongunstige bedoe
ling", schreuten „lopen zoeken, rondsnuffelen", stru(u)ne (met ongeveer de
zelfde bet. als schreuten)wenderekt 44) „dwars, tegen de draad" (sept.
1952), abbelee (in de uitdrukking ieder z'n eige abbelee „ieder zijn meug"),
d'n draoger 45) „lett. droger, maar hier fig. gebruikt als „zon" en nog
maals struune (10 sept. 1956)In de laatste brief die ik in mijn bezit heb,
geschreven tegen het eind van de jaren vijftig (zie hierboven, blz. 113),
tekende ik nog aan: m'n gae d'n appelzak in „we gaan de nachtschuit in, de
winter tegemoet", op-e-droest „rood opgeblazen" en ouwe poter, vertrouwe
lijke aanspreekvorm voor „beste jongen, goede vriend en derg.". Hieruit kan
gemakkelijk de conclusie getrokken worden dat „Joös" in de ongeveer 25 jaar
dat hij zijn brieven schreef, in velerlei opzicht zijn streektaal origineel
bewaarde. De hierboven behandelde voorbeelden van beïnvloeding door de alge
mene landstaal liggen in de lijn der verwachting." Zij zullen overal voorko
men waar een dialect of streektaal in nauw verband samenleeft met een offi
ciële standaardtaal.
"jf
Ze praetc dan wellis dae binne
heen auwejairse zeumers meer, mê
wilder oader noe één. In laemen
blie weze dat ut zunnetje sehient,
mê je weet un maens ei öaltied
watdan te waerm, dan te koud,
dan te droahe, dan te nat. Ut is
mê hoed datte wilder dit nie
kunne re/iele, want dan zou je wat
zië op de aerde.
In toch van de weke docht ik nog
an un hesprek, wat maenden
lêê tur spraeke kwam. Van ut
voorjair klaehde ze steen in been,
ut land was ziek want ut oade nie
vroze, één zeiter van ut najair
koije de. vruchten der nie nut
kriehe, in noe nie der in. Ut was
oalemaele te laete, mê wat zie
wilder, dat oalus wéé te rechte
komt, un maens zen mond anh
dikkels mê te lank, of nie.
De priezen van de aerpels, in de
juun binne hoed, in laê men dae
blie om weze, mê noe ooiter wee
zeit, dat de opbriengst minder is,
in zo kaje an de hang bluve. Ut is
nie houw hoed op aerde, wan
neer is un maens nog tevree? Ik
bin blie dak heen hrond oa, ak un
blompot mot vuile, mok ur êêst
bie un oare lanhe.
Afijn, men oa in de heiehen eid
wist om bruun te óren, noe sum-
men oak nog willis un auwjairse
winter kriehe, want ik zie toch lie
ver witte, dan zwarte sneeuw. Of-
wacht e wêê mê, in ut hoeiie.
Wullum.
„Ons Eïlandseptember 1975.
128