bouwen met haren vernielenden adem bereikte. En nu aan zich zeiven overge laten, werd het toonbeeld van vernietiging volkomen. Boog en balk, gewelf en bint, kapiteel en dak door de vlam aangegrepen, ploffen met verpletterend geweld neder en beroeren de asch der sedert eeuwen ontslapenen in hunne nooit gestoorde rustplaatsen; en splinters en spranken, op de adem des winds drijvende, dwarlen met nog meerdere vernieling dreigende door de luchtruim- te, tot dat alles, alles in den vuurstroom verzwolgen lag en wij evenals weleer de zangers van Israel, naar onzen verwoesten tempel, met harten vol weemoed, en oogen vol tranen omzagen. Zo zonk het schoonste en eerbiedwaar digste pronkstuk onzer stad in puin en gruis, en bevestigde de treurige waarheid dat alle werk van menschenhanden, dat al het ondermaansche vergan kelijk is 29) Al zijn de tranen sinds lang opgedroogd, toch bekruipt ons bij het zien van de afbeeldingen en het lezen van de beschrijving van het schitterende orgel van Zierikzee nog een gevoel van spijt, dat dit voortreffelijke orgel door onvoorzichtigheid van loodgieters verloren moest gaan. Hiermee ging niet alleen het grootste orgel verloren dat ooit in een der steden van Zeeland werd gebouwd, maar ook een van de fraaiste orgels van geheel Nederland en het meesterwerk van de grote orgelmaker Johan Hendrik Hartman Batz. 3. HET ORGEL VAN W. H. KAM EN H. VAN DER MEULEN Zestien jaar na de brand van de St. Lievensmonsterkerk kwam op dezelfde plaats een nieuwe kerk in klassicistische stijl gereed. Deze kerk was een ontwerp van P. Huysers te Breda. De gelden door verzekering en Rijk ter be schikking gesteld waren niet toereikend om dit kerkgebouw van een orgel van een zelfde omvang als het Batz-orgel te voorzien, maar de kerkvoogdij kon toch een instrument van behoorlijke omvang laten bouwen. De bouw werd op gedragen aan W.H. Kam en H. van der Meulen te Rotterdam. W.H. Kam werd in 1809 te Berkel geboren als de zoon van de predikant Samuel Kam. Hij ontving zijn opleiding bij N.A. Lohman te Groningen en overleed 5 juni 1863 te West-Souburg. H. van der Meulen werd 25 juni 1810 te Leeu warden geboren en bracht zijn leerjaren door bij de gebroeders Van Dam te Leeuwarden. In 1837 vestigden beide orgelbouwers zich onder de firma Kam en Van der Meulen te Rotterdam. Behalve het orgel te Zierikzee bouwden zij orgels te Dordrecht (Bonifaciuskerk 1842) en Oudewater (Hervormde Kerk 1840) Het werk van Kam en Van der Meulen draagt het stempel van hun leermeesters Lohman en Van Dam, maar het is van een wat vlakker, romantischer karakter 30). Kam en Van der Meulen gaven het orgel te Zierikzee deze dispositie: Hoofdwerk: Bovenwerk: Pedaal: 1. Prestant 16' 1. Prestant 8' 1. Prestant 16 2. Bourdon 16' 2. Holpijp 8' 2. Subbas 16' 3. Prestant 8 3. Viola di Gamba 81 3. Violon 16' 4. Roerfluit 8' 4. Baarpijp 8' 4. Octaaf 8 5. Octaaf 4' 5. Octaaf 4' 5. Gedekt 8' 6. Roerfluit 4' 6. Open fluit 4 6. Octaaf 4 7. Octaaf 2 7. Zachtgedekt 4 7. Quint 6' 8. Quint 3 8. Woudfluit 2' 8. Bazuin 16' 9. Cornet 4-5 st. 9. Echotrompet 81 9. Trompet 8 10. Mixtuur 4 st. 10. Dulciaan 81 10. Trompet 4 44

Tijdschriftenbank Zeeland

Kroniek van het Land van de Zeemeermin | 1979 | | pagina 50