Claes Coman Wittenzon had zijn vader gedreigd met een vogelaar (soort steen
werper) te doden. De vierschaar van Zierikzee had hem veroordeeld tot een
boete van 20 Vlaamse ponden voor de baljuw en een bedevaart naar Sint Pie-
ter en Sint Paulus in Rome of 10.000 gebakken stenen voor de kerk. Hij was
ziek en zwak en wendde zich daarom tot het Hof van Holland om gratie. Isa
bella van Portugal, regentes namens haar echtgenoot Philips de Goede, schold
hem in 1444 de bedevaart naar Rome kwijt 13)
Airnt Airntsz. had goederen waarop hij geen recht had, verkocht aan zijn
broer Pieter. Het Zierikzeese gerecht had hem veroordeeld tot een bedevaart
naar Sint Pieter in Rome. Philips de Goede verleende hem gratie in 1446 14)
Hetzelfde kregen de broers Jan Jacop en Mathijs Jacop Broerenzdie enkele
misdaden hadden gepleegd in 1455 15)
Willem Pieterszone de wever, veroordeeld door de Zierikzeese vierschaar we
gens het 1s nachts afpersen van geld van zijn vader en van het stelen van
een harnas, werd veroordeeld tot een bedevaart naar Rome en naar Sint Nico-
laas (te Bari) en tot een boete. Philips de Goede schold hem de bedevaart
in 1458 kwijt 16)
Van de in de Zierikzeese registers opgetekende vonnissen werden in totaal
29 personen veroordeeld tot een bedevaart naar Rome. Bij twintig van hen
werd aangetekend dat ze naar de kerk van Sint Pieter moesten. Degenen die
naar Rome moesten, hadden in de meeste gevallen vrij zware delicten gepleegd
Het bezorgen van overlast aan de ouders valt in het bijzonder op, evenals
het beledigen van overheidsfunktionarissen.
Zo had Clais Dancke Pier Heinez. in 1494 zijn vader uitgescholden en be
dreigd met een mes 17)Nele Heyne Woudeszone had zijn moeder in 1499 met
een stok geslagen en de ramen van het ouderlijk huis vernield 18)Stoffel
Jansz. maakte het helemaal bont. Hij had 's nachts bij een vrouw, wonend
bij het Bagijnhof, de gordijnen van haar bed stuk gesneden en haar meege
sleept aan haar haren. Hij werd verbannen voor tien jaar en moest in die
tussentijd een bedevaart gaan maken naar Sint Pieter in Rome. Of hij die
bedevaart is gaan maken valt te betwijfelen, want nog diezelfde dag werd hij
voor een ander delict eeuwig verbannen op straffe van ter dood te zullen
worden gebracht 19)
Voor Neele Pier Heyne Pauweese en Bouwen Hugezde weverzwager van Chaer-
lot de moelenaer, was er geen ontkomen aan. Ze hadden overlast bezorgd in
het Gasthuis en in het huis van Blanc Jan in de Hem gooiden ze de pannen en
potten op straat, ze gingen daarna naar de huizen van Joris de Brabander,
Jacob Westlant en anderen en hielden ook daar flink huis. Ze werden gestraft
met onder meer een verbanning van tien jaar. Ze mochten eerst weer terug
komen als ze bedevaarten naar Rome en naar Santiago de Compostella hadden
gemaakt op straffe van ter dood te worden gebracht 20)
Arent en Cornelis Lievenszoen hadden kennelijk nog een appeltje te schillen
met hun broer Claes. 's Nachts kwamen zij op de Balie voor zijn huis, waar
ze al scheldend met messen staken en stenen door de ramen naar binnen gooi
den met het doel hun broer te pakken te krijgen. De schout, Harrent Jans-
zoen, kreeg de twee broers niet tot bedaren, ze bedreigden hem zelfs. De vol
gende dag presteerde Arent het zelfs om niet alleen zijn broer uit te schel
den, maar ook de heren van het gerecht. Op 19 juli 1499 spraken zij vonnis.
Elk moest 60 Vlaamse ponden betalen aan de baljuw en 10 Vlaamse ponden aan
de stad, aan de kerk moest ieder 10.000 stenen leveren. Arent werd vijf jaar
verbannen en moest op bedevaart naar Sint Pieter in Rome. Cornelis werd drie
jaar verbannen en moest naar St. Antoine-en-Viennois 21).
Oele Reylofz.woonachtig in Brouwershaven, wilde de stad via de Nobelpoort
30
