1&0 stapte m'n over d'n dosvloer weê' langs d'aore kant
nae' binne.
Tied- om nae' bedde te gaeix, zei noóm Mcrieit
dan. In de meissen slienge op in leie d'r breikousen
weg. In mceie stieng oók op die ao 'n bitje zilte slaepe
-/f5" boven de Nieuwsbode. In dan giengc m'n aomae nae'
de groöte kaemer dae' wacre tweè beslies, eêne vo'
noem in moeie in d'n anderen vo' de lozeés. De meis
sen die ao 'n kaemer apparl. Mar aomae gienge z' eêst
mee, wan noêm mos nog bid de. In 'aolef uut'ekleêd
1Z>0 f&er£S 'n dan °P z'n knieën lêggc vor 'n stoél, in d'aore
déje dat oók.
In dan begon 'n 'ard op te bidden.
As dat klaer was zeie ze aomae weltrusten.in
dan perbeerde "k oók in m'n 'beslie te kommen. Dat
"was zon eêlen 'oögen, mit nog 'n kribbe d'r in, in 'k
weet nie 'oevee bédden in dekens. Ma' meês ten tied
ken "k nie slaepe in a' 'k m'n eige omme draoide, 'oorde
'k de sukelaodemellek klokke in m'n maege.\Dat
was 'n- mooien tied I
In was dat noe aol de lol die julder ao van
't winterneven 7
Wouw je dan nog meer Jie lieken mien nie
gauw tevree, ouste
September 1928. KEES KOLLENAER.
r. 4 ééne(heen)in het bijzonder in de uitdrukkingen ditééne en gint
ééne: „deze kant op" en „die kant op"De schrijfwijze eëne (met deelteken)
in r. 104 is foutief, omdat die een uitspraak met tweeklank veronderstelt
zoals in de dialectische uitspraak van het telwoord „een".
r. 7 linters „linten" heeft de op Sch.-D. zeer gebruikelijke meervoudsuit
gang -ers. Zie De Vin, Dial. Sch.-D. 30 en verg. Taal en Tongval XXXI
(1979) 210, noot 3.
r. 10 bosten van het wiel „de naven". In Wdb.Ze.dial. 129a worden de enkel-
voudsvormen boste en bost vermeld voor Kerkwerve, Brouwershaven en Noord-
gouwe. Op de kaart „De naaf van het wiel" van I. Habermehl (Taalatlas van
Noord- en Zuid-Nederland, afl. 3, no. 6, Leiden 1943) is voor Schouwen 6x
bost opgetekend, lx bosse (Renesse) en lx bos (Burgh)Er waren dus vari
anten, maar de conclusie lijkt gewettigd, dat dit oude wagenmakerswoord
tot in de Tweede Wereldoorlog stevig standgehouden heeft. Waar is het nu
nog bekend?
r. 14 Koólwegt „Kooiweg", vroeger vrijwel de enige verbindingsweg van het
Schouwse platteland met Zieriksee. Vanwege zijn vele draaien en bochten
werd hij ook wel „Kromme Koólwegt" genoemd. Dat het wegdek niet best was
valt af te leiden uit de regels 8-12. id.: ouweneer! lett. „oude heer",
gemoedelijke aanspreekvorm tot oudere manspersonen, met dezelfde gevoels
waarde als het laatste woord van deze schets: ouste!
r. 20 liene „leidsel" (lett. „lijn"). In een heel andere betekenis- en
woordsamenstelling heeft deze klankencombinatie zich voortgezet in drag-
liene „dragline", de in de tijd van de watersnood en herverkaveling zo
bekend geworden graafmachine. Hier heeft de streektaal zelfs een woord
uit een vreemde taal aan zijn klankpatroon aangepast, zowel in de eerste
als in de tweede lettergreep.
r. 24 strao, het vooral in westelijk Schouwen bekende woord voor „strand"
(Dial. Sch.-D. 3 en elders)ook in het bekende folkloristische gebruik
straorie „strandrijden"wat „Jaonus van Westerdune" hier op moderne ma
nier op de kap van een auto doet. De schrijver heeft, door „Jaonus" dit
woord in de mond te leggen, er blijk van gegeven de dialectische nuances
op het eiland goed te kennen, omdat wij „Westerdune" met grote waarschijn
lijkheid als synoniem van Westenschouwen verondersteld hebben (zie hierbo
ven, p. 80)
r. 32 en elders: temissen „tenminste" en hullen „gulden" (r. 59) doen in
eerste instantie meer een zuidelijk Zeeuws dan een noordelijk Zeeuws uit
spraakpatroon vermoeden (Wdb.Ze.dial. 298b vermeldt bij 'n gullen: „de
geassim. vorm geg. d. Z.B.; N.B. (Col); Sch. (Rns.); L.v.Ax."). Schouwen
is dus met Renesse slechts eenmaal vertegenwoordigd. Mijn eigen opgaven
voor „gulden" uit de jaren '40-'50 zowel als voor „tenminste" wezen dui
delijk in de richting van de niet-geassimileerde uitspraken hulden en te-
misten. Hulden wordt ook bevestigd door „Wullum" in zijn lustrumstukje
„Vuufde keer" (zie hierna, blz. 89)
83
