secuurlijk kan betrouwen bij wien ofte welke sig ten minsten een jaer ter instructie ende onderwijsinge so van het
theoretisch als praktijkale der vroedkunde sal moeten hebben begeven van derselven bequaamheijd, mitsgaders dat
bereijds door deselve eenige vrouwen wel ende behoorlijk sijn geholpen en verlost: hier van sullen Geexcipieert sijn
sodanige vrouwen, die van andere plaatsen alhier beroepen worden, of sig met intentie met der woon alhier komen
needer setten om t selve ampt met permissie van dheeren van den Raade ofte wel Regeerende Heeren Burge-
meesteren te komen Exerceeren, in suppositie dat bereijds sodanig ofte diergelijke Examen hebben ondergaen,
waer van bij behoorlijke attestatie sal moeten blijken.
Art: 2.
Voorsz vroedvrouwen sullen sig omtrent barende vrouwen nugter bequaam met alle vrindelijkheijd ende sagtmoe-
digheijd moeten gedragen, sonder deselve eenigsints te verbasen ofte kleijnhertig te maken, en deselve alwaer ge
roepen sijn, niet mogen verlaten voor en aleer verlost sijn ende het kind of kinderen behoorlijk versorgt.
Art: 3.
Sullen deselve derhalven op geenderley wijse mogen verlaaten, om te assisteeren bij andere ofte op andere plaat
sen, ofschoon daer meerder loon soude komen te profiteeren.
Art: 4.
Sullen deselve in moejelijke, onnatuurlijke, en andere baringen t zij de vrugt al dood is of nog leeft ofte anders daer
eenige sware operatien te doen sijn, de Lichamen der vrouwen nog de vrugt eenigsints mogen forceeren, of Reme-
dien veel min Instrumenten gebruijken, dan met weten en Consent van een Doctor vroedmeester of chirurgijn.
Art: 5.
Dat sij nodig bevindende dat een vroedmr of chijrurgijn worde ontboden, daarvan tijdelijk sonder voorbarigheijd en
met alle mogelijke vermijdinge van verbaastheijd of ontroeringe, kennis geeven aen de bijweesende vrinden off an
dere vrouwen, op dat so de tijd sulks quam toe te laten alvorens nog een tweede vroedvrouw soude konnen werden
gehaalt, en een doctor daar bij geroepen om te oordeelen over de noodsakelijkheijd van het haaien van een
vroedmr. of chirurgijn, sonder dat deselve Eijgener authoriteijd eenige Remedien, veel min instrumenten sullen mo
gen ordonneeren, doen gebruijken, en in t werk stellen of eenige operatie doen, en sal dit so wel plaats hebben in
die geene die van Stads of diaconij wegen werden bedient, als alle andere.
Art: 6.
Sullen geen Geldvereeringe ofte Recognitie, onder wat pretext of naam het soude mogen sijn, mogen genieten van
eenig doctor, vroedmr. operateur, chijrurgijn of andere ten eijnde ligtvaardelijk te worden aengeset derselver advis,
Raad of Remedien te doen gebruijken boven andere.
Art: 7.
Sullen haare vaste woonplaats moeten hebben binnen de muuren deeser stad. en so t doenlijk is ten halven in de
Stadt.
Art: 8.
Sullen de vroedvrouwen die van Stadswegen op een tractement worden aangesteld, gehouden sijn gratis en voor
niet, edog met deselve vlijd ende teerhertigheijd te bedienen en helpen sodanige vrouwen die den armen of diaco-
nijen onderhouden of ondersteunt worden; sullen meede gehouden sijn, aen de vrouwen of dogters in het arme
Godshuijs en daer buijten van de diaconij onderhouden werden, te bedienen, het zetten van Lavementen, setpillen
Coppen etca sonder daer voor iets extra te mogen pretendeeren.
Art: 9.
Sullen alle vroedvrouwen ingevolge het 15e art. van de ampliatie op het placcaat van policie van deese provincie, in
dato den 18 Maart 1666 gehouden sijn op haer eed aan te brengen aen de Respective officieren der districten, be
nevens Hm. Burgem: binnen den tijt van 24 uuren naer de verlossinge alle kinderen in bastaardije gewonnen en ter
waereld gebragt, mitsgaders de naam en de woonplaats der moeders en van den persoon welke voorn, vrouwluijden
in barendsnoot voor vader van t selve kind ofte kinderen aen haar hebben opgegeven, op de boete van hondert gul
dens en de kind of kinderen tot haaren laste te moeten houden, ingevolge het articul bij t Gem: placcaat jegens de
Contravenieerende vroedvrouwen Gestatueert, en meermalen hier inne peccerende arbitrale correctie, ter discretie
van Burgem. en Schepenen.
Art: 10.
Sullen geen vroedvrouwen geadmitteert veel min in functie toegelaten worden, als die op deese instructie, onder be-
reijth. van Eede sullen beloven, deselve te sullen naerkomen agtervolgen en onderhouden.
Eijndelijk Reserveeren Burgemeesteren Schepenen ende Raaden sig de elucidatie. interpretatie ende alteratie.
Noten
1. Elaut (1974).
2. Meijer, Van der Wey (1978), 10, 11.
3. Van Hoorn, (1978), 77.
44
