Onze dialectschrijvers: ditmaal Schouwen-Duiveland en
Goeree-Overflakkee
(met inleiding en commentaar van dr. A. de Vin)
In het opschrift van dit artikel vindt u behalve de bij onze trouwe lezers reeds bekende dia
lectschrijvers van ons eigen (schier)eiland ook een aantal streektaalauteurs bij onze buren
van „over den dam" aangekondigd. Dat is niet verwonderlijk. Er is namelijk in de afgelopen
tijd veel geschreven over aansluiting van Goeree-Overflakkee bij Zeeland in het kader van
de voorgenomen provinciale herindeling, l) Waar juist de opvallende overeenkomst van de
streektaal van dit voormalige eiland met de noordelijk-Zeeuwse dialecten in het bijzonder
voor de meerderheid van de bewoners een belangrijk argument blijkt te zijn zich voor deze
aansluiting te verklaren,2) leek het ons goed in ons dialectartikel ook aandacht te besteden
aan de taal van onze overburen, te meer daar ook allerlei historische argumenten voor bo
vengenoemde provinciale grenswijziging pleiten.
Voordat wij onze inleiding en commentaar verder voortzetten, moeten wij het overlijden
melden van de heer M. J. Bij de Vaate, hoofdredacteur van de „Zierikzeesche Nieuwsbode",
op 12 juni j.l. in de leeftijd van bijna 62 jaar. Als „Tinus van de krante" genoot hij bij enkele
generaties van Zierikseeënaars grote bekendheid en zijn cursiefjes in de krant onder het
pseudoniem ,,(Schier)eilandman" getuigden vele jaren lang van zijn grote liefde voor zijn
streek en zijn taal. In het bijzonder in zijn sedert juli 1981 in de „Nieuwsbode" onder het
pseudoniem „Schiereilandman" verschenen korte schetsjes in dialect hebben talrijke bewo
ners van stad en lande van Schouwen-Duiveland hun eigen taal herkend. Daarom gedenken
Eêt
Roare mopjes; waere d'r vroe
ger ök d'r was 'n mannetje bie
ons op 't durp, die at t'r md ééne,
ma dat was 'goeien ök Die ver-
taalde'n as 't waarm weer wier.
..Hosterklaegens 'tzd êêtworreö
vandaege" zei de vint. In dan
even stilte: ,,ie most op de
brandstaepel"E ja, begriep je
wë. Aalken dag as 't êêter wier,
kwam dat mopje op de proppen
op de klapbanke. 't Was nog in
den tied dat t'r mi drie schoven
op 't land gewaarkt wier in de
boeren nog mi Schouwse roeien
rekende.
De kasjesvint kwam ök aalke
weke an de deure. k' E niks noa-
dig zeien de vrouwen dan, ma
z'n kasje gieng tog ope, in dan
gieng 'n, aolles opnoeme: aerpel-
schaaldersmesjes, kort, brêêd
wit lint, lang smal zwart lint,
schêérmesjes vö meneer, afijn
d'èêle reutemeteut. 't Zeeuws is
tog nog moelijk; vleweke stieng
d'r 'n ollandse mevrouw in de
wienkel in dae kwam 'n klante
om „kruunote". Laeter baalde z'
op: wat t' of betekende: nootmus-
caat!
Noe, dat zei je moeder tog as an
't koken was: „doe jie 's even de
kruunote lange". Dan kwam d'r
nog 'andere vint an de deure; 'n
bitje stoutert Die leurde in da
mesbroeken, die toen direktoires
êêttede. „Ier vrouwe" zei t'n
dan: „da's 'n mooien in gratis
passe" in dan snoof zó roar mi z'n
neuze. Op reize was dugaens nie
vee. As de mannen d'r op uut
moste, waere ze blie as ze wi tuus
waere. „Oe is t' gewist?" vroeg
moeders dan, in pao: ,,o schei ma
uut, groaten aarmoe gelee".
In dien tied droege de jonge
kaerels klettervesten. Ze waere
van ferwêêl, mi zuivere knoop
jes, temissen 't leek zuiver, md. t'
at t'r naest gelege nutuurluk.
Zaals was 'k imae gek van 'n
klettervest. md m'n moeder voel
de meervó 'n bonkerse jas. Md as
je 'n bitje fudussie in 'n meisje
ad, most je 'n klettervest an
ders zag ze je nie stae van de
mist. 't Beste was 'n klettervest
op 'n drollevanger, want van
spiekerbroeken adde m'n nog
nooi g' oort. 't Eiter gespeerd
om die spullen te pakken te krie-
gen.
Noe was t'r 'n jöön, die d vee
chance ie ad vee vet an z'n aer,
want dat most, in nutuurluk ök
zö'n vest mizö'n broek, manaed'
overgang was de kaerel kwiet. Ie
zakkede in de vierde klasse, in ie
durfde nie naer ruus. Aolles
kwam d'r an te pas, ma t' was d
drie daegen in nog was Juwan-
nus nie op komme daege. Ie ad
z'n eige verstopt in 't vaarkens-
kot.
Eél de schoole blie toen t'n
vromme was. in z'n ouers ök; die
praetede glad nie mi over z'n
slechte defers in z'n zakken. Jd
dae wier toen zwaer an getild
As je gezakt was oefde j'ók nie
dü de voordeure van de schööle
nae buute, md kwam de konsjiër-
ge. in die voerde j'af dü tuun-
poortje, om de meute mis te lao-
pen. In dae stieng je dan mt je
goeie gedrag in 'n achterstraetje.
In dan tog md naer ruus want
de broddels moste tog uutkom-
me. D'n ouwen zei t' an nie vee:
„pak de rieve ma, in gae. md in
d'n tuun waarke" zei t'n. In dat
dee je dan md. Alla salut!
SCHIEREILA NDMA N
(Zierikzeesche Nieuwsbode 10 juni 1982)
109