1800 naar hier gevlucht was na doodslag in Grave (N.B.). Later is hij verschillende malen veroordeeld we
gens onbevoegd practiseren als chirurgijn. Door zijn belangstelling voor magie was hij in meer dan één op
zicht een uitzonderlijke figuur.
33. Archief Staatstoezicht in Zeelandnrs. 229-231.
34. Zie Fokker en De Man (1901), p. 40. 41; De Man (1902) I, p. 102.
35. De chirurgijn-vroedmeester S. H. During. geadmitteerd in 1835 te Middelburg, die te Zierikzee verbleef van
1840-1844.
36. Deze wijdde zich als doctor medicinae overigens alleen aan de ..interne praktijk".
37. Hij verwierf een gouden eremedaille voor de door hem in 1871 in samenwerking met de veearts Van Hertum
gevonden methode het koepokvaccin te bewaren in capillaire glazen buisjes.
38. Een instrument, in 1829 geconstrueerd door de bekende Franse medicus Baudelocque jr.: Nijhoff (1907),
p. 43.
39. Statitisch Jaarboek voor het Koninkrijk der Nederlanden, 6e Jrg. (1857), pp. 124, 136, 152.
40. In enkele gevallen kan verkrachting, vrij vaak verleiding en sexueel avontuur, en in een aantal gevallen debili
teit een rol hebben gespeeld. Misschien is er soms sprake geweest van prostitutie als bijverdienste. Over de
prostitutie hier ter stede is in deze tijd weinig bekend. Terwijl in de Registers van de Stadsnotulen (Deel H I)
in de zeventiende eeuw over,,HoererijeenHoerhuysen"8 beslissingen worden genoemd, in 1703 een, en in
1803 een, zwijgt het archief van de plaatselijke commissie van toevoorzigt erover. In de Verslagen van den
Toestand der Gemeente Zierikzee sedert 1850 (zie noot 41) komt dit onderwerp nauwelijks ter sprake,
slechts in korte mededelingen als „over het ontuchtig leven in onze gemeente geen bijzonderheden". Om
streeks 1830 is er in het Gat van Westnoordwesten, nabij de haven, een „huis van vermaak" geweest (toen
door de cholera bezocht), bestuurd door de gezusters Stofregen. Van hen vonden wij een aantal onwettige
kinderen geregistreerd.
41. Verschenen bij A. M. E. van Dishoeck aanvankelijk sedert 1850, later bij anderen.
42. De eerste thans in het Slotervaartziekenhuis te Amsterdam, de tweede het Rijksopleidingsinstituut voor ver
loskundigen te Rotterdam. Er was destijds ook nog een oudere gemeentelijke school voor vroedvrouwen te
Groningen (Van Tussenbroek (1911)).
43. Sedert 1860 zijn er hier besprekingen geweest om de plaatselijke commissie voor geneeskundig toevoorzicht
te doen opgaan in een plaatselijke gezondheidscommissie. De notulen van de commissie van toevoorzicht
eindigen op 31 december 1861.
44. Van der Meij-de Leur (1974), p. 129.
45. Voor het laatste zie Nijhoff (1907).
46. Voor de reeks ontworpen verlostangen vanaf het einde van de achttiende eeuw tot in het begin van de twin
tigste eeuw (onder meer die van Paulus de Wind te Middelburg en de met Dr. Job Baster bevriende Dr. Joh.
D. Schlichting te Amsterdam) leze men Nijhoff (1924); Boerma (1937) en Elaut (1965).
47. Tijdelijke verbetering werd bereikt door de zogenaamde „nieuwe visserij" en de modernisering van de mee
krapverwerking in de garancinefabriek in de Nieuwe Boogerdstraat onder leiding van de heer Johan Hendrik
Ochtman. tevoren apotheker alhier.
48. Gemeente-archief Zierikzee. Correspondentie B. en W. 1885, nr. 259. 1887, nr. 222. 1888, nr. 128.1889,
nr. 168, 1890. nr. 192; Verslagen van den toestand der Gemeente Zierikzee.
De in 1865 beginnende daling van het aantal inwoners heeft zich ook na 1890 voortgezet tot op 31 december
1900 het getal 6834 is bereikt. Vermoedelijk heeft ook een vertrekoverschot hierbij meegewerkt.
49. Gemeente-archief Zierikzee. Correspondentie B. en W. 1872. nrs. 1129, 1211. 1285, 1313. 1407. 1444.
50. Het „christelijk afgescheiden" gezin ging vandaar op 13 mei 1879 naar Alblasserdam. maar is daar onvind
baar gebleven in de bevolkingsregisters.
51. Zij heeft een beweeglijke levensloop gehad. Voor ze op 3 november hier kwam. had ze reeds in 's-Gravendeel
en in Bodegraven gepractiseerd. In 1876 en 1877 werd naar haar geïnformeerd vanuit Vries en Bameveld. In
1879 ging ze met haar moeder naar Ruinen en vandaar in 1880 naar Marken, in 1881 naar Alkemade. Haar
moeder en zuster, met wie ze had samengewoond, keerden terug naar Ruinen. Corr. B. en W. Zierikzee
1875. nrs. 1219, 1534; 1876, nr. 1611; 1877nrs. 202, 202 bis; mededelingen afd. bevolking der gemeenten
Ruinen en Purmerend.
52. Zij is geboren 2 februari 1856 te St.-Annaland als dochter van de gemeentebode en klokkenist (opvolger van
Abraham Dagevos) Comelis Steketee en overleed 14 december 1921 te Zierikzee.
53. Gemeente-archief Zierikzee. Corr. B. en W. 1881. nrs. 594. 5942; 1882. nr. 620; 1883. nrs. 17. 28.
54. Comelis' eerste vrouw. Elisabeth Beije. was in 1887 met haar kinderen naar Kerkwerve vertrokken, waar ze
op 16 april 1888 overleed.
55. Gemeente-archief Zierikzee. Bevolkingsregister 1893. In dit jaar wordt hier voor het eerst vroedvrouw ver
vangen door verloskundige.
53
