Nadere gegevens over de in de tabel opgenomen bergen
no. 1 Westenschouwen. Deze berg was in 1834 nog 7 m hoog en had toen een omtrek aan de basis van 150 m. Hij
werd tussen 1841 en 1874 afgegraven. Op de percelen Bergwei en Broodkist geeft de bodemkaart veel oude cul
tuurgrond. Zie verder bij archeologie en fig. 4.
no. 2 Haamstede. Zeer groot. Door Braat als kasteelberg vermeld. Zie fig. 4.
no. 3 Haamstede. De bontheid (ongelijke tinten) op de luchtfoto zouden het gevolg kunnen zijn van scheuren van
een bergwei tot bouwland of het afgraven van een berg.
no. 4 Haamstede. Heeft betrekking op een klein perceel met de naam Cancerswerf in het bevang van die naam.
Verder geen enkele aanwijzing dat hier een berg heeft gelegen. We hebben hier waarschijnlijk te maken met een
belangrijke verhoogde oude woonplek.Het perceel is op de luchtfoto iets hoger dan de omgeving,
no. 5 Koudekerke. De enige aanwijzing voor deze berg is de kaart van Hofferus (1540) waarop in het verdronken
land van Schouwen een heuvel staat getekend.
no. 6 Renesse. De kaart Hofferus geeft hier een molen, Verburcht (1747) de naam Molenhoff en Hattinga (1752)
een bergje zonder molen. We hebben hier dus in elk geval met een molenberg te maken. We hebben geen aanwij
zing dat deze berg eerder een kasteelberg zou zijn geweest.
no. 7 Noordwelle. Van deze berg bij hofstede „den Berg" wordt verteld dat in 1809 vanaf de top het binnenzeilen
van de Engelse vloot op de Oosterschelde was te zien. Deze vloot had tot doel de invasie van Walcheren. Zie ook
fig. 4 en titelpagina.
no. 8 Noordwelle. Deze vindplaats is uitsluitend gebaseerd op een door Van der Weyde in het veldboek van 1599
gevonden naam „het Burchmeetken" ergens in het Mouterdikebevang.
no. 9 en 10 Noordwelle. Deze bergjes lagen 100 m van elkaar ten oosten van de Jonge Leendertsweg, in een wei
„de Beukelaar" geheten. Het veldnamenonderzoek vond ten westen van deze weg voor verschillende percelen deze
naam. Ook Fokker situeert deze bergjes hier. Op de luchtfoto vonden we ten oosten van deze weg vaag twee ronde
hoogten. Dit zijn waarschijnlijk niet de gezochte bergen, doch de afdrukken op de grond veroorzaakt bij het afvu
ren van V-l raketten.
no. 11 Noordwelle. Dit kleine perceel is waarschijnlijk een afschietplaats van een V-l raket uit de Tweede Wereld
oorlog.
no. 12 Zuidwelle. Deze berg zou volgens De Man in 1834 reeds zijn afgegraven, (zie fig. 4).
no. 13 Zuidwelle. De afwijkende verkaveling op de kadasterkaart doet aan een kasteelcomplex denken. De tekst
„des ambachtshere erve" (Braat, 1961) zou op deze plek betrekking kunnen hebben (zie ook fig. 4).
no. 14 Ellemeet. Ten westen van de Toontjesweg. De juiste plaats werd niet gevonden. De enige aanwijzing is een
bergnaam in de veldboeken en de mededeling bij Fokker dat de vorige eigenaar, J. Batenburg, de berg geheel heeft
vergraven.
no. 15 Ellemeet. De burgnaam komt uit de veldboeken en uit het veldnamenonderzoek. Of de naam Werfheemis
voor het bevang waar de berg in ligt op deze betrekking heeft, is niet bekend. Zie ook fig. 4. Het vlak bij deze berg
gelegen dorp Ellemeet (Oudendijke) is ver na de tijd van de kasteelbergen ontstaan.
fig. 16: Berg no. 15 direct ten zuiden van dorpskern Ellemeet (Oudendijke).
Archief Stiboka no. 2-IV-15.
34
