Woord vooraf
Op de in februari van dit jaar gehouden Zeeuwse Culturele Dag in Axel schonk onder meer
de historicus Dr. A. Doedens in zijn voordracht „De emancipatie van de locaal-historicus"
aandacht aan het werk dat verenigingen als de onze doen. Die houden zich bezig met ge
woonten en gebruiken in het verleden, met stedelijke landschappelijke schoonheid, met
veldnamen, kleine monumenten, dialect-onderzoek enzovoorts.
Hij wees op het gevaar van het gebrek aan overzicht, het alleen aandacht geven aan inciden
tele zaken, zelfs op het gevaar van „locaal-patriottisme". Streekgeschiedenis zou méér moe
ten zijn dan het genoemde, een emancipatie die zou moeten leiden naar een onderzoek van
,,de gehele gemeenschap, plaatsing van de locale/regionale gemeenschap in nationaal kader
en beschrijving van de ervaringswereld van brede lagen van de bevolking".
Doedens noemt dit het recept de locale/regionale geschiedenis maatschappelijk relevant te
maken en haar uit de sfeer van nuttige vrijetijdsbesteding te halen. Met deze prikkelende
woorden lokte de spreker heel wat discussie uit.
De inhoud van thans negen jaargangen Kroniek overziend, zijn inderdaad wel titels aan te
wijzen die zeer detaillistisch zijn, maar nog meer zijn er die het onderwerp wel degelijk in
een breder kader plaatsen; zelfs breder dan de historische opvatting van Doedens. We den
ken dan aan onder meer de historisch-geografische, bodemkundige, literaire en artistieke
aspecten waar onze Kroniek óók aandacht aan schenkt!
Hoe dit alles ook zij, voor u ligt de Kroniek 1984. Oranje, want we herdenken dit jaar Wil
lem van Oranje die in 1584 vermoord werd. Met een voorplaat van het dorp Noordwelle in
1745, omdat er zo'n intrigerend „bergje" op staat dat aan de orde komt in het artikel „Ber
gen en burgen op Schouwen-Duiveland". Verder vindt u een verhaal over de eendenkooien
van ons eiland, over een interessante opgraving in Zierikzee en tenslotte over ons dialect
weer een bijdrage. Ook de Afscheiding, 150 jaar geleden begonnen, hoort thuis in deze
Kroniek 1984.
Volgend jaar zal - naar wij hopen - de tiende jaargang verschijnen. De redactie maakt zich
reeds op daar iets bijzonders van te maken. Graag nodigen wij schrijfsters en schrijvers uit
van buiten, maar zeer nadrukkelijk ook van Schouwen-Duiveland zelf, om een onderwerp
ter hand te nemen, zo mogelijk in een groter kader geplaatst en uit „de ervaringswereld van
brede lagen van de bevolking".
Redactiecommissie Jaarboek van de Vereniging Stad en Lande van Schouwen-Duiveland:
W. P. de Vrieze, voorzitter
F. Beekman
Drs. J. A. Brandenbarg
A. L. Patmos, penningmeester
H. Uil, secretaris
Dr. A. de Vin
4