De kaart toont ons ook het wapen van de maker Verburcht in de woorden van P.D. de Vos
,,in goud een roode keper, vergezeld van twee roode zespuntige sterren en een roode
burcht". Verder is door hem getekend een plattegrond van de Sint-Lievensmonsterkerk die
verkleind voorkomt op de bekende kopergravure uit 1657.
Geografisch interessant is nog het plan van Verburcht de Oosterschelde d.m.v. een kanaal
te verbinden met het Krammer en Hollands Diep met een sas bij Dreischor, waardoor zoals
hij het uitdrukt ,,een bekwame en rustige doorvaart zou worden verkregen bij zomer en
winter, bij dage en nachte, bij storm en stilte, bij vrede en oorlog" 5). Bij dit plan behoort
een nog bestaande handschriftkaart8). Uit de nalatenschap van genoemde Johannes werd in
1701 een ,,Caerte vande Vierbannen van Duyvelant cum annexis poldris" gelegateerd aan
het bestuur van deze polder. Deze kaart, zeer waarschijnlijk van Daniël Verburcht, is verlo
ren gegaan.831
Arnoldus van Anthonissen
Na de overdracht van het kaarthandschrift in 1676 geeft het stadsbestuur van Zierikzee aan
Arnoldus van Anthonissen de opdracht de kaart te schilderen. Ook over hem hier enige bij
zonderheden.
Arnoldus was geboren te Leiden. In 1662-1663 is hij daar hoofdman van het Sint-
Lucasgilde. Op 23 september 1664 wordt hij poorter van Zierikzee. Weduwnaar geworden
trouwt hij op 14 juli 1681 met een weduwe, Machelina van IJsselsteyn. Tussen 1667 en 1669
zou hij in Middelburg gewoond hebben. 5) Ca. 1703 overlijdt hij te Zierikzee. Hij woonde
daar op de Oude Haven NZ (A337, nu Havenpark 19) en later aan de Botermarkt (nu Varre-
markt).
Hij was een veelzijdig schilder, ook huisschilder; schilderde wapens voor in de kerk en had
ook een winkel in hoeden en handschoenen. Het meest bekend is hij als marine-schilder,
d.w.z. een schilder van zee- en riviergezichten. In Zierikzee in het Burgerweeshuis hangen
twee grote doeken van hem voorstellende de Waal bij Nijmegen (thans in bruikleen).
Van de reeds eerder genoemde kaart uit 1540 schilderde Arnoldus van Arnoldussen op lin
nen drie kopieën. Eén hangt op de grote vergaderzaal in 's Landskamer (1690), een tweede
kopie op de Secretariskamer in het Stadhuis (1698). De derde kaart (1688) bevindt zich op
het Algemeen Rijksarchief in Den Haag. Volgens een mededeling bij Nagtglas 61 kan deze
kaart afkomstig zijn uit het Weeshuis te Zierikzee.
De drie geschilderde kopieën van de kaart van Schouwen-Duiveland van Verburcht dateren
uit 1682 (Stadhuis; kaart I), 1689 ('s Landskamer achter bestuurstafel grote vergaderzaal;
kaart II) en uit 1690 ('s Landskamer boven de publieke tribune in de grote vergaderzaal;
kaart III). Kaart II hier gereproduceerd is 167 x 238 cm groot.Tot aankoop van één van de
ze kaarten door het Waterschap Schouwen werd besloten op 6 maart 1685. 91
De kaart op het Stadhuis hing naast de Thesaurierskamer, voor 1776 vergaderkamer van
het zoutziedersgilde en in 1809 ingericht als modellen- of mallenkamer, thans Wethouders
kamer. 101 De kaart hangt nu in de Vierschaar en is daar gemakkelijk te beschadigen.
Mogelijk heeft Van Arnoldussen ook de plattegrond van Zierikzee met de riolen (ca. 1680),
thans in de torenkamer van het Stadhuismuseum, geschilderd.
Historisch-geografische inhoud en datering
In hoofdlijnen heeft Schouwen-Duiveland de vorm die het nu nog heeft. De samenstellende
eilanden Schouwen, Duiveland en Dreischor zijn gemakkelijk te herkennen. Daarbuiten
zien we de jongere polders als Noordgouwe, Zonnemaire, Oosterland en Bruinisse met een
9
