De Rijkskweekschool voor Onderwijzers te Haarlem, igde eeuw
Do Rijkskweekschool te Haarlem, waar!.. Hoogerland, onderwijzer te Noordwelle, zijn opleiding had genoten.
Hel bezoeken van de Kweekschool was in die tijd - omstreeks 1825 - nog een unicum.
(b) (oe) (r) wordt „boer". Ook de bij de methode van Prinsen behorende platen en
letterkast" werden getoond. De letterkast bestond uit een bord met losse letters waaruit men
woorden kon leggen. Later kregen de kinderen letterplankjes met losse lettertjes waarop ze
zelf woorden konden samenstellen. Het Schouwse gezelschap is onder de indruk van deze
nieuwe leesmethode. Herhaaldelijk onderwijst Hoogerland, onderwijzer te Noordwelle, zijn
collega's en de schoolhoofden in de klankmethode. Hij doet dit alles - en dat stellen zijn
oudere collega's toch wel op prijs - met een ongeveinsde nederigheid!".
Deze op het oog zo simpele ontdekking (bij het leesonderwijs niet langer uitgaan van het
spellen, maar van de klank) betekende een heel belangrijke ommekeer in het leesondeiwijs.
Dit droeg er sterk toe bij dat vrijwel ieder kind zich de leeskunst in koite tijd eigen kon
maken. Hoe spoedig de leesmethode van Prinsen algemene ingang vond in Schouwen is niet
na te gaan. Wel weten we dat deze leesmethode in 1886 nog vele aanhangers had onder de
Schouwse meesters, ondanks het feit dat de klankmethode zich in velerlei variaties verder
had ontwikkeld. De meerderheid van de meesters meende toen dat volgens de methode van
Prinsen de leerlingen eerder „werktuigelijk" (zonder begrip) konden lezen dan volgens de
nieuwere methoden. Men vond dat vooral voor de kinderen van de arbeidende klasse van
groot belang. Slechts één onderwijzer vroeg zich tijdens de vergadering in 1886 af of het niet
belangrijker was dat het kind ook de tekst begreep. Het merendeel van de leden was echter
voor het lezen zonder begrip te bevorderen ten koste van het verstandelijk lezen! Als motief
daarvoor voerden zij aan dat wanneer een achtjarige eenmaal kan lezen, hij blijft lezen en de
kunst van het lezen zomaar niet vergeet!
99
