Zowel bij het kopen van een big als bij het uitkiezen van een mens voor een bepaalde
betrekking geldt de waarheid van een ook te Bruinisse (Bns.) bekend gezegde: „je kiekter
wel op, mè nie in d'r krop", m.a.w. je ziet ze alleen aan de buitenkant, maar weet het fijne er
niet van.8) Deze ervaring leidt volgens „Wullum" tot een grotere mensenkennis, omdat we
daardoor leren, „dat un méns mee un méns (ook met zichzelf!) bedroohe uut kan komme".
We laten nu onze Bruse prozaschrijver zelf aan het woord met zijn beschouwing over:
Sollesteere
Ik za deeze keer es watschrieve oover sollesteeren, in es un vèrheliek maeke oe at ik. dae welles
over edocht ao.
K ao in m 'n leeven bie verschillende sollesjetaosjehesprèkken ewist. Ik. vond dat noe nie de
leutugste diengen, mêjaa, je stieng dae vö, in ut most hebeure. Oe meer atte d'r noe waere, oe
moelukker, d'n êênen z'n papieren waere beeterder dan van d'n aoren. Dae waere d'r óók
bie die atte d'r hezicht mee aode. Mêêsten tied un bitje zeenewachtig wattebehriepen is, soms
wier 'temde van d'r lief evroohe, dan docht ik. wélles: wat ei dat dae noe mee te maek.en?Mê
af fijnj'ei oover al je mensen vö.
Men stelle voorop, dat ut êene belangrieker is dan 't aore. 'K za un voorbeeld heeve: ajje un
hemêênteboode mot ao, zoek je we nae un man, die at un bitje zwiehe kan op z'n tied, wantje
oor wélles wat, wat noe trek. nie op de straeten van Askalon tuus oort. Je lees tae dok welles
oover in de kranten, dajje soms beeter diengen achtenveehe kan laete as je mond zö mê leeg
kappe.
Is ut un baentje wae ajje vee verantwoordeng eit in vee in ut openbaer komt, dan mojje hoed
uutkieke. In lae men noe mê eerluk weeze, m 'n kiek.e a hauw nae de pepieren, mê toch mojje
aoltied mê ofwacbte of ut hoed. uutkomt. In juust dit brocht mien op de gedachte van m'n
jonge tied. 'T was vö d'n oorlog, in dan aodeje op ut platteland vee mensen die atte un vèrke
iewe. Dae eije wat van eleeze vliejaere in de kroniek deu dhr. Buth eschreeve. Ik wil ut ao over
die biggen die atte deu de straeten liepe, ajje d'r êên most ao, was je aoltied geneigd om d'n
mööjsten uut te zoeken. Zö is noe un mens. Op un keer zei mvaoder: Wullu?n,jie oor a wat
auwer, ik. bin weinig tuus (ie vaerde), noe mot jie mê is un bigge köpe. Aoltied mê hoed kiek.e
of tur un rik. in zit, in 'n nie te he op z'npööten staet, want dat oore aezewindonden. 'K ao
d'r êên ekocht, vaoder kwam tu us, keek in kot in zei:Wullu m, dae zit nie vee rik in.'Kzei:
„da kan wé, dae zit leeven in, mê laete hroeie kanken nie, d'n tied za't leere of t'n doet of nie".
Noe kan ut hebeure dat nae verlööp van tied zö'n bêêsje onheduureg oort, in atter un buuje
an cle locht komt deu kot vliegt, dat iviere nie de beste, dat waere meer bairemeeters, die atte
viae 't eeten onder ströö kroope waere beeter.
Haeje noe un bitje behriepe wae ak nae toe wil? Ut béste vökom men in pepieren wil nog nie zé
dajje d'n hoejen eit, ut kan laeterzö bitter teehen vaole in dan dienk je: oe bestae dat noe toch?
Daerorn, ajje je verantwoordeng besèft, is 't nog hêên hemakkelukke taek om de juuste man
op de juuste plèkke te briengen.Je kan 't öök ooverkomme, datteze buuten d'r schoenen hae
laope, dan noemeze dat un windbroek. Ut was mien bedoeleng nie, om un méns mee un
bigge te vérhelieken, mê auw êêlje leeven in de haten, dat un méns mee un méns bedroohe
uut kan komme. In ammen êêl eerluk binne, dan komme men nog welles bedroohe uut mee
07is eihe. K ao 't miene d'r wee van ezeit.
Wullum
Ook in bovenstaand verhaal geeft „Wullum" wederom blijk van origineel Bruus taalgebruik.
Wij noteerden hieruit de volgende bijzonderheden:
a. sollesteere, samengetrokken uit solliciteren, evenals fielesteere uit feliciteren. In r. 1
schrijft „Wullum" sollesteeren met -n_vanwege het voorafgaande voorzetsel oover. Verg.
Dial. Sch.-D., p. 18 en 41, waar wij voor een onbepaalde wijs van een werkwoord,
129