Bebou wing aan de zuidzijde van de Mol, boek Dam (september 1986). Foto.- F. Beekman.
Het huis rechts op de foto, waar thans een ijssalon is gevestigd, staat niet evenwijdig aan de andere buizen op de
Dam. Het is mogelijk het vroegere molenhuis (verbouwd), dat op de oude kaart uit 1645 staat.
stonden. Een sluis en ook een waterrad kunnen toch wel in de open lucht staan. Vermoedelijk
moeten we in deze gebouwtjes molenhuizen zien.
Het waterrad dreef de werktuigen aan waarmee bv. graan werd gemalen. Dit moest wel
binnendeurs gebeuren. Bij een windmolen zien we iets dergelijks. In beide dammen van
onze kreek hebben, zoals we zagen, watermolens gelegen, zodat ook bij beide molenhuizen
zijn te verwachten. Deze molenhuizen waren overheidsgebouwen. De molens waren
immers van oudsher het bezit van de overheid, eerst van de graaf of koning en later van de
stad. Toen de watermolens wegvielen zijn de gebouwtjes nog geruime tijd blijven staan. Op
de kadasterkaart van Zierikzee van 1822 is het gebouw op de Mol blauw gekleurd, waarmee
werd aangeduid dat het een overheidsgebouw was. In Goes is het gebouw met het torentje
aan de Kleine Kaai, dat ook een molenhuis was, nog altijd een overheidsgebouw. Het was o.a.
het onderkomen van de „Commissie tot economische spijsuitdeling", in de volksmond „et
Soep 'uus", en wordt tegenwoordig o.a. benut als toiletvoorziening voor de gebruikers van
de Goese aanloophaven. In Brouwershaven staat een dergelijk gebouwtje, nu in gebruik bij
de plaatselijke arts, vlak naast de plek waar vroeger de spuiboezem uitmondde in de haven.
Of hier ooit een watermolen heeft gestaan is niet bekend, maar wel waarschijnlijk.
De Kamemelksvaart, van 1614 tot 1919
Toen onze kreek in Zierikzee in 1584 speciaal ingericht werd voor het op optimale wijze
spuien van de haven, was deze niet meer zo geschikt voor de kleine scheepvaart vanuit de
polder Schouwen naar de stad. Door het aanbrengen van beren in de stadsgracht bij de
50-