Vogelfotograaf J. Vijverberg op de „bil" vogeleiland) in de Flaauwers Inlaag 1925
„De Levende Natuur", en in zijn reeks „Vogel idyllen". Op die manier vestigde hij ook de
aandacht van internationaal bekende ornithologen op Schouwen.
In 1934 werd de eigen jeugd van het eiland ingeschakeld bij de vogelstudie door de
oprichting van een afdeling van de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie. Uit deze
groep kwam in 1949 de Vogelwacht Schouwen-Duiveland voort, later omgezet in een
Natuur- en Vogelwacht. Deze vereniging heeft zich sindsdien actief ingezet voor het
behoud van de natuurwaarden op het eiland en vooral ook veel onschatbaar waardevol
studiemateriaal verzameld. Schouwen-Duiveland was daarmee de eerste regio in
Zeeland met een eigen natuurbeschermingsvereniging, een voorbeeld dat sindsdien
overal is nagevolgd.
Evenzeer met Schouwen verbonden is de Nederlandse Vereniging tot bescherming van
Vogels. Omstreeks 1950 konden van het Waterschap Schouwen enkele percelen in de
Koudekerkse Inlaag in pacht worden genomen, waarmee het beheer van een bijzonder
mooi vogelgebied kon worden verkregen. Een huisje in de inlaag kon als observatiepost
in gebruik worden genomen. De Koudekerkse Inlaag is het enige beheersgebied van
Vogelbescherming in Zeeland. Ook de Vereniging tot behoud van Natuurmonumenten
in Nederland heeft zich een plaats in het Schouwse natuurbeheer verworven door in
1981 de bezittingen van de B.V. Slot Haamstede over te nemen. Deze omvatten het
slotbos en het prachtige duingebied het Zeepe.
De Stichting Het Zeeuwse Landschap heeft op Schouwen-Duiveland slechts één klein
beheersobject, namelijk de Zuiddijk bij Schuddebeurs. Dit is geen kwestie van gebrek
aan belangstelling, maar een gevolg van afspraken tussen de verschillende beheersin
stanties, waarbij de invloedssferen onderling zijn geregeld om al te veel versnippering
van beheer te voorkomen.
Het is niet de bedoeling om hier namen te noemen van allen, die zich in dit werk
verdienstelijk hebben gemaakt, maai" we willen één uitzondering maken: die van Frans
Jansen, die in alle hiervoor genoemde organisaties een zeer actieve rol heeft gespeeld
en al decennia lang een sleutelfiguur is in de natuurbescherming op Schouwen-
Duiveland. Het in 1986 verschenen boek „De vogels van Schouwen-Duiveland" is
terecht aan hem opgedragen.
De duinen zijn, afgezien van het Zeepe, grotendeels in rijkshanden en worden beheerd
108