afgevoerd moesten worden waren vooral landbouwprodukten, zoals bijvoorbeeld hooi,
vlas en aardappelen, suikerbieten en granen. Aangevoerd per schip werden ondermeer:
bouwmaterialen, kunstmest, kolen en olie. Jaarlijks kwamen er enkele zeeschepen in
Zierikzee uien laden, die vooral naar Engeland uitgevoerd werden. De havens lagen op
korte afstand van de producenten van landbouwprodukten, die deze produkten veelal
met paard en wagen naar de (landbouw)havens brachten, Reizigersvervoer op en naar
SchouwenDuiveland was voor het grootste deel in handen van de Rotterdamsche
Tramweg Maatschappij met de veerdiensten van Numansdorp naar Zijpe en van Anna
Jacobapolder naar Zijpe. Tevens exploiteerde de R.T.M. een tramlijn vanaf Zijpe via
Zierikzee en Brouwershaven naar Burgh. Ook hield deze maatschappij zich bezig met
goederenvervoer en veevervoer met goederen- en veewagons op veer en sleepboten.
Voor groenten en fruit was een vrachtwagendienst via Zijpe en de Moerdijkbrug naar
Rotterdam ingesteld. Naast de genoemde veerdiensten van de R.T.M. waren er in 1939
veren tussen Schouwen Duiveland en alle omringende eilanden en het vasteland. De
vervoerscapaciteit verschilde sterk: van enkele passagiers met fietsen, zoals bij Maas en
Berrevoets met een kleine motorboot, tot tientallen passagiers en een tiental auto's bij
de Provinciale Stoombootdienst over de Oosterschelde met het motorschip „Luctor et
Emergo" of tientallen mensen met de „Minister Lely" van de R.T.M. naar Numansdorp
(zie kaart en bijlage 1).
Stoomtram RTM in Schnddebeurs ca 1910). ColL C. P. Pols)
Er waren dus diverse mogelijkheden om te reizen. Hoe zag de tijdgenoot het werkelijk?
Hieronder volgt een reisverslagje van een plezierreisje dat mejuffrouw J.M.A. Verkaart
maakte in 1938. Dat jaar ging ze enige tijd bij vriendinnen in Amsterdam logeren. Van
haar zoon, G.J.A. van Velthoven, mocht het volgende reisverslag uit haar dagboek
overgenomen worden:
„Op 1 augustus 1938 vertrokken we 's morgens op half 9 met de boot vanaf 'tLuitje in
57