enorm groot werd beschouwd (men had wel 7 tot 10 man personeel nodig op zo'n
bedrijf), valt de laatste jaren steeds meer cultuurgrond in de bedrijfsgrootteklasse van 50
tot 100 ha. Tussen 1950 en 1988 daalde het aandeel van de kleinste bedrijven (tot 5 ha)
van 43% naar 13%, en steeg het aandeel van de grootste bedrijven van 3% naar 15%. In
Bruinisse en Zierikzee zijn de grote bedrijven verhoudingsgewijs sterk toegenomen.
Rond Brouwershaven is weinig veranderd in de bedrijfsgroottestructuur; dit gebied
heeft met 33,2 ha de hoogste gemiddelde bedrijfsgrootte van het hele eiland
(grootschalige akkerbouw). Duiveland heeft het hoogste percentage tuinland en veel
kleinere bedrijven. Het heeft de kleinste gemiddelde bedrijfsomvang: 23,3 ha.
Midden-Schouwen heeft veel middelgrote bedrijven gekregen, teiwijl Westerschouwen
qua grootteverdeling op Duiveland lijkt. Een andere trend is de intensivering van het
grondgebruik. Vlak voor de oorlog was het totale areaal cultuurgrond groter dan het
daarna ooit is geweest (in 1935: 18.328 ha). Er waren wel tuinbouwbedrijven, maar de
oppervlakte tuinland als vorm van intensief grondgebruik was zeer gering. Het meeste
land had de bestemming bouwland (69%). Daarnaast waren er veelal slecht ontwaterde,
moeilijk bereikbare en laag gelegen gronden die werden gebruikt als grasland (30%).
Na de reconstructie kwam hierin grote verbetering en werd een deel van de grasland
niet opnieuw ingezaaid. Verder schakelde men op de kleinere bedrijvenover van akker
en weidebouw op tuinbouw. Met als gevolg dat de oppervlakte tuinland verviervou
digde in de periode 1955-1985; tuinland beslaat nu ruim 13% van alle cultuurgrond. De
intensieve teelten vindt men vooral op de kleinere bedrijven. De teelt van zaaiuien is
inmiddels zo gemechaniseerd, dat deze in de CBS-statistieken tot de akkerbouwgewas
sen wordt gerekend. Een concentratiegebied van tuinbouwgewassen is de gemeente
Duiveland. Bijvoorbeeld de naastliggende gemeente Bruinisse heeft juist zeer weinig
areaal cultuur
grond (ha)96 bouwland96 grasland96 tuinland
1935
18.328
69
30
1
1940
18.039
72
27
1
1945
*2270
57
33
10
1950
16.519
73
22
5
1955
14.158
85
12
3
I960
16.328
80
14
6
1965
16.193
79
14
7
1970
15.946
77
13
10
1975
15.362
78
12
10
1980
15.181
77
11
12
1985
15.271
75
12
13
1988
14.755
80
10
10
inel. inzaai-uien
"In 1943 was het areaal cultuurgrond (ha) nog 17.689- Door de
inundatie in 1944 was het areaal cultuurgrond in 1945 slechts 2.270 ha.
BronCBS, landbouwtellingen
Tabel 1: Oppervlakte cultuurgrond op Schouwen-Duiveland.
78
